برای خرید تیرآهن باید به چه نکاتی توجه کرد؟

تیرآهن‌ها مقاطع فولادی هستند که به منزله ستون فقرات برای بدن، نقش مهمی در استوار ماندن یک ساختمان در برابر عوامل داخلی و خارجی ایفا می‌کنند. با توجه به این موضوع انتخاب بهترین تیرآهن که از کیفیت زیادی هم برخوردار باشد، در ساخت یک سازه از اهمیت بالایی برخوردار است. بنابراین شما باید هنگام خرید، همه موارد احتمالی را در نظر بگیرید تا بتوانید باکیفیت‌ترین محصول را انتخاب کنید. در همین راستا این مقاله به عنوان یک راهنمای جامع می‌تواند همه نکاتی را که باید قبل و بعد از خرید تیرآهن از آن‌ها اطلاع داشته باشید، در اختیارتان قرار دهد. تنها کافی است این مطلب را تا انتها دنبال کنید.

قبل از خرید تیرآهن باید به چه نکاتی توجه کرد؟

شما به‌عنوان یک خریدار قبل از خرید هر محصولی باید برخی نکات اساسی و مهم را در نظر داشته باشید و طبق آن نکات خرید خود را انجام دهید. خرید تیرآهن نیز از این قاعده مستثنی نبوده و نکاتی هستند که باید حتما قبل از اینکه برای خرید اقدامی انجام دهید از آنها مطلع باشید. در ادامه به تعدادی از این موارد اشاره کرده‌ایم.

انتخاب نوع تیرآهن و حجم مورد نظر

اولین نکته‌ای که باید قبل از خرید تیرآهن در نظر داشته باشید، انتخاب نوع تیرآهن و مقدار دقیق حجم مورد نیاز برای پروژه است. زمانی که بدانید کدام یک از انواع تیرآهن برای شما کاربردی است و به چه مقدار تیرآهن احتیاج دارید، با جلوگیری از صرف هزینه‌های اضافی، خرید بهتری خواهید داشت. به طور کلی تیرآهن‌ها در دو نوع تیرآهن l و H دسته‌بندی می‌شوند که هر دو دارای یک بخش افقی به نام بال و یک بخش عمودی به نام جان هستند. جان به‌عنوان قسمت اصلی تیرآهن در برابر تنش‌های برشی و بال‌های موازی با یکدیگر در برابر گشتاور خمشی مقاومت دارد.

تفاوت تیرآهن H و I

در واقع، تفاوت اصلی این دو نوع تیرآهن در شکل ظاهری آن‌هاست که تیرآهن H ظاهری شبیه به حرف H انگلیسی، یعنی یک جان عمودی و دو بال افقی با عرض نسبتا زیاد دارد؛ ولی نوع دیگر، مانند حرف l در زبان انگلیسی دیده می‌شود و عرض بال‌ها در آن نسبت به تیرآهن نوع H کمتر است. تیرآهن‌های نوع I و نوع H خود انواع مختلفی دارند که به ترتیب شامل دو نوع IPE  و INP  و تیرآهن‌های HEM، HEB و HEA می‌شوند. موضوع مهم دیگری که باید هنگام انتخاب نوع تیرآهن به آن دقت داشته باشید، واحد خرید آن‌هاست که برای تیرآهن هاش به صورت کیلوگرم است؛ اما تیرآهن IPR می‌تواند به شکل شاخه‌ای نیز خرید و فروش شود.

توجه به سایز تیرآهن

سایز تیرآهن در واقع همان ارتفاع قسمت جان است که با واحد سانتی‌متر نمایش داده می‌شود. در توضیح بیشتر این مشخصه می‌توان گفت که هنگام خرید تیرآهن، نام محصول همراه با یک عدد گفته می‌شود، مثل تیرآهن ۱۲ که این عدد در واقع همان سایز تیرآهن است. پس تیرآهن ۱۲ به معنای تیرآهنی است که ارتفاع بخش جان در آن به ۱۲ سانتی‌متر می‌رسد. اما به طور معمول، سایز تیرآهن‌ها بین ۸ تا ۶۰ سانتی‌متر است. در نظر داشته باشید که هنگام انتخاب سایز تیرآهن شما باید وزن سازه و مجموع بارهای وارد بر آن را در اختیار داشته باشید تا بتوانید تیرآهن مناسب پروژه خود را خریداری کنید. چرا که هرچقدر وزن سازه یا بارهای وارد بر آن بیشتر باشد، متناسب با آن باید تیرآهن با سایز بزرگ‌تری را برای سازه به کار ببریم.

بررسی ابعاد مختلف تیرآهن

یکی از اصلی‌ترین نکاتی که قبل از خرید تیرآهن باید در نظر گرفت، توجه به ابعاد آن‌ها است؛ انجام این کار بر پایه جدول ابعاد تیرآهن یا همان جدول اشتال انجام می‌شود. این جدول شامل مشخصات فنی تیرآهن و اطلاعاتی مثل ضخامت، اندازه وزن، سایز، نوع و... از تیرآهن‌هاست که در واقع کیفیت آن‌ها را مشخص می‌کند. توجه داشته باشید که هرچه مقادیر عددی ذکر شده توسط کارخانه برای تیرآهن به مقادیر جدول نزدیک‌تر باشد، محصول از کیفیت بیشتری برخوردار است.

طول تیرآهن

طول تیرآهن یکی از مشخصاتی است که باید حتما قبل از خرید این محصول مشخص شود. طول استاندارد برای همه تیرآهن‌ها در هر سایزی ۱۲ متر است که برخی کارخانه‌ها مانند کارخانه تبریز تولید محدود تیرآهن به طول ۶ متر را نیز دارند. به جز تیرآهن‌های ۶ و ۱۲ متری تیرآهن‌های دیگر با طول‌های کمتر از ۱۲ متر در بازار وجود دارد که تیرآهن نرمال نامیده می‌شوند. همچنین گاهی ممکن است که مشتری تقاضای تیرآهنی با طول بیش از ۱۲ متر داشته باشد که در این صورت چون این تیر آهن‌ها به محاسبات ویژه‌ای برای تعیین مقاومت احتیاج دارند، تنها در برخی کارخانه‌های مخصوص، طراحی و تولید می‌شوند و خریدار باید برای خرید فقط به همان مرکز مراجعه کند.

وزن تیرآهن

از دیگر نکات مهم که هنگام خرید تیرآهن باید به‌عنوان یک خریدار از آن اطلاع داشته باشید، وزن محصول است که بر اساس اندازه و ضخامت هر شاخه تیرآهن تعیین می‌شود. به‌علاوه هر کدام از کارخانه‌های تولیدکننده جدول وزن تیرآهن مخصوص به خود را دارند و هر چقدر مقادیر این جدول به مقادیر جدول اشتال شبیه‌تر باشد، تیرآهن از کیفیت بیشتری برخوردار است. اما در نظر داشته باشید که وزن بالای محصول لزوماً به معنای بالا بودن کیفیت آن نیست و به هنگام خرید تیرآهن وزن آن در طی دو مرحله، یک بار توسط کارخانه فروشنده و بار دیگر به هنگام تحویل اندازه‌گیری خواهد شد. همچنین در زمان صادر شدن فاکتور خرید حتما مقدار ثبت‌شده برای هر شاخه تیرآهن باید با عدد نشان‌داده شده در باسکول یکسان باشد.

برند تیرآهن

در کشور ما کارخانه‌ها و مراکز تولیدی بسیاری در حال حاضر مشغول به ساخت تیرآهن هستند؛ اما نمی‌توان گفت که همگی معتبر و محصولات تولیدی آن‌ها باکیفیت است. به همین خاطر توصیه می‌شود که حتماً قبل از خرید هر نوع تیرآهن به برند، سابقه کاری آن و کیفیت محصولاتش توجه کنید. همچنین در نظر داشته باشید که هر چقدر کارخانه تولیدکننده تیرآهن که قصد خرید از محصولات آن را دارید با محل ساختمان شما فاصله کمتری داشته باشد، هزینه کمتری را برای حمل و نقل متحمل می‌شوید که این خود سبب صرفه‌جویی در هزینه‌های کلی پروژه خواهد شد.

رنگ تیرآهن

رنگ تیر آهن بسته به عوامل مختلفی مانند نوع فولاد مورد استفاده، عملیات سطح یا پوشش اعمال شده و شرایط نوری می‌تواند متفاوت باشد. به‌طورکلی، یک تیر فولادی بدون پوشش یا رنگ نشده دارای رنگ خاکستری تیره یا خاکستری مایل به آبی است که رنگ طبیعی فولاد است. با این حال، اگر تیر با بازدارنده زنگ‌زدگی، پرایمر یا رنگ پوشانده شود، ممکن است بسته به رنگ پوشش، رنگ‌های متفاوتی به نظر برسد. علاوه‌بر‌این، رنگ تیرآهن نیز می‌تواند تحت تأثیر شرایط نوری که تحت آن مشاهده می‌شود، قرار گیرد. 

بررسی شرایط بازار و قیمت تیرآهن

در نهایت هزینه تیر را در نظر بگیرید. تیرآهن ها در محدوده های قیمتی متفاوتی هستند، بنابراین مطمئن شوید که یکی از آنها را انتخاب می کنید که متناسب با بودجه شما باشد و در عین حال نیازهای شما را برآورده کند. در حال حاضر بازار انواع و اقسام محصولات تحت تأثیر نوسانات اقتصادی قرار دارند و قیمت آن‌ها هر روزه دچار تغییر می‌شود. بازار فولاد نیز مانند دیگر بازارها تحت تاثیر نوسانات قیمت ارز، بازار بورس، قیمت مواد اولیه، هزینه‌های حمل و نقل و بسیاری موارد دیگر بوده که این فاکتورها و نوسانات قیمت آن‌ها سبب شده تا قیمت‌های مختلفی برای محصولات فولادی مانند تیرآهن تعیین شود؛ بنابراین توجه داشته باشید که در زمان خرید از مراکز معتبر فروش این محصول، قیمت‌ها را استعلام گرفته و عوامل موثر بر قیمت تیرآهن را بررسی کنید تا بتوانید با بهترین قیمت ممکن خرید خود را انجام دهید.

توجه به روش حمل و نقل و انبار تیرآهن

مورد دیگری که نباید هنگام خرید تیرآهن آن را فراموش کنید، نحوه حمل و نقل و انبار است. چراکه یکی از مواردی که بر روی قیمت نهایی این قطعات فولادی تأثیر می‌گذارد، هزینه حمل و نقل تیرآهن است. به همین علت توصیه می‌شود حتماً قبل از خرید و بستن هر قراردادی، نحوه حمل و نقل و انبار کردن آن‌ها را تعیین کنید.

انواع روش خرید تیرآهن

در ادامه راهنمای خرید تیرآهن، به روش‌های خرید تیرآهن می‌رسیم. با توجه به حجم مورد نیاز، مقدار مسافت تا کارخانه تولیدی، برند تیرآهن و مواردی از این قبیل، شیوه‌های متفاوتی برای خرید این مقاطع فولادی وجود دارد که در ادامه به بررسی مهم‌ترین آن‌ها خواهیم پرداخت:

راهنمای خرید از درب کارخانه

اگر بعد از تحقیق و بررسی قصد خرید تیرآهن از برند خاصی را دارید، می‌توانید مستقیماً با مراجعه به درب کارخانه خرید خود را انجام دهید. البته باید بعد مسافتی را نیز در نظر داشته باشید تا برای حمل و نقل متحمل هزینه گزافی نشوید. در صورتی که از محل پروژه تا کارخانه تولیدکننده تیرآهن مد نظرتان فاصله زیادی وجود داشته باشد، بهتر است تیرآهن را از شرکت بازرگانی یا بازار آهن که در نزدیکی شماست، تهیه کنید. در هر صورت خرید از درب کارخانه برای تقاضای بالا محصولات است که در آن محدودیت‌هایی مثل عدم ارائه روزانه وجود دارد و به دنبال آن ممکن است مشکلاتی مانند طولانی شدن زمان دریافت و طی کردن مسافت زیاد برای خرید به وجود بیاید.

راهنمای خرید تیرآهن از بازار آهن

در شیوه خرید تیرآهن از بازار آهن، شما دیگر با محدودیت مکانی مواجه نبوده و می‌توانید با مراجعه به نزدیک‌ترین محل فروش، مقاطع فولادی را به‌صورت شاخه‌ای خریداری کنید. با وجود اینکه این روش برای خرید تیرآهن در حجم کم مناسب است اما از مزیت‌های آن می‌توان به امکان تعیین زمان و مکان تحویل توسط مشتری اشاره کرد. با این حال با در نظر گرفتن هزینه انبار، قیمت نهایی تیرآهن خریداری‌شده از این طریق، بیشتر از روش خرید از درب کارخانه است.

راهنمای خرید تیرآهن از بورس

یکی دیگر از راه‌های مطمئن جهت خرید مقاطع فولادی که به صورت روزانه عرضه محصول دارد، خرید از بازار بورس است. اما متأسفانه خرید از این طریق مدت‌زمان تحویل طولانی دارد و ممکن است یک تا دو ماه بعد، شما تیرآهن‌های خود را تحویل بگیرید. با این حال اگر کد بورسی داشته باشید می‌توانید خرید خود را از این راه، تنها در عرض چند دقیقه انجام دهید.

راهنمای خرید تیرآهن با LC

برای خرید تیرآهن مدنظر خود با LC ابتدا معامله را انجام داده و محصول را در اندازه دلخواه سفارش می‌دهید. اما نیازی نیست که هزینه را به‌ صورت نقدی یا آنلاین پرداخت کنید و به جای آن اسناد معتبر بانکی مانند چک، ضمانت‌نامه و موارد این‌چنینی را ارائه می‌دهید. استفاده از LC یکی از شیوه‌های خرید تیرآهن است که برخی از برندها شرایط خرید این‌چنینی را برای مشتریان خود فراهم کرده‌اند.

بعد از خرید تیرآهن باید به چه نکاتی توجه کرد؟

حتی پس از در نظر گرفتن تمامی نکات گفته‌شده برای قبل از خرید تیرآهن و طی کردن مراحل خرید نیز همچنان یک سری نکات اساسی وجود دارند که باید پس از خرید به آن‌ها دقت داشته باشید تا از صحت خرید خود مطمئن شوید. این نکات به شرح زیر است.

اطمینان از سالم بودن تیرآهن

اولین کاری که بعد از خرید تیرآهن مورد نظر خود باید انجام دهید، اطمینان از سلامت آن است. به این صورت که باید طبق فاکتوری که در اختیار دارید، نوع وزن و سند کنترل کیفی تیرآهن را بررسی کرده و مطمئن شوید ایرادی در آن وجود ندارد.

تطبیق پلاک بندیل و فاکتور

بندیل پلاکی است که اطلاعات تیرآهن‌ها را بر روی آن نوشته و بر روی محصول می‌چسبانند. این اطلاعات شامل مواردی مانند تاریخ تولید، شماره ذوب، نام برند و علامت کارخانه تولیدکننده، سایز تیرآهن و استاندارد مورد استفاده در تولید هستند که خریدار باید آن‌ها را با اطلاعات درج شده در فاکتور دریافتی هنگام خرید تطابق دهد.

بررسی شناسنامه کنترل کیفی تیرآهن

شناسنامه کنترل کیفی تیرآهن در واقع برگه‌ای است که اعتبار و اصالت محصول خریداری‌شده را نشان می‌دهد و به عنوان یکی از مراحل پس از خرید مقاطع فولادی باید کنترل شود. آنچه در این سند آورده شده که شامل مواردی مانند مقاومت، مقاومت فشاری، مقاومت کششی، قابلیت جوشکاری و... است، همگی از آزمایش‌های گوناگونی که بر روی تیرآهن‌ها انجام شده‌اند، به دست می‌آیند. با وجود این، سند استاندارد بودن محصول تأیید خواهد شد؛ پس به‌عنوان مشتری حتماً باید هنگام تحویل بار آن را دریافت کنید.

بررسی وزن تیرآهن با وزن آن در جدول اشتال

کارخانه تولیدکننده و یا مرکزی که از آن تیرآهن را خریداری می‌کنید، وظیفه دارد همراه با محصول، یک برگه باسکول را به مشتری تحویل دهد که در آن وزن اولیه کالا به ثبت رسیده است. مشتری هم باید این وزن و وزن‌های جدول اشتال را با هم مقایسه کند تا از کیفیت تیرآهن خریداری کرده مطمئن شود.

نصب و ایمنی

دستورالعمل های نصب سازنده را به دقت دنبال کنید. اطمینان حاصل کنید که تیر به طور ایمن به سازه بسته شده و تراز و شاقول است. در صورت لزوم از یک متخصص دارای مجوز کمک بگیرید. از خطرات ایمنی که ممکن است با تیر مرتبط باشد، مانند لبه های تیز یا برآمدگی، آگاه باشید. مطمئن شوید که تیر به درستی محکم شده است و می تواند وزن سازه ای را که برای آن در نظر گرفته شده تحمل کند. به‌طور‌کلی، مهم است که برای برنامه ریزی و اجرای دقیق خرید، تحویل، جابجایی، نصب و نگهداری یک تیر سازه وقت بگذارید تا مطمئن شوید که نیازهای پروژه ساختمانی شما را برآورده می‌کند و ایمن نصب می‌شود.

تعمیر و نگهداری

به طور منظم تیرآهن را برای علائم آسیب یا فرسودگی بررسی کنید و هر گونه تعمیرات لازم را انجام دهید. از برنامه تعمیر و نگهداری توصیه شده سازنده پیروی کنید تا مطمئن شوید که تیر در شرایط خوبی باقی می‌ماند و همانطور که در نظر گرفته شده است عمل می‌کند.

سخن پایانی

با توجه به هزینه ساختمان‌سازی و همچنین میزان اهمیت استفاده از تیرآهن در پروژه‌های ساخت‌و‌ساز، طبیعی است که خرید تیرآهن اهمیت زیادی داشته باشد. خرید تیرآهن مناسب با توجه به پروژه‌ای که در دست ساخت است، نیاز به رعایت برخی نکات و دریافت اطلاعات مربوط به آن را دارد. به همین خاطر بهتر است قبل از هر اقدامی جهت خرید تیرآهن، راهنمای کامل خرید و نکات قبل و بعد از خرید آن را بررسی کنید تا بتوانید با خرید مصالح خوب و باکیفیت، ایمنی سازه خود را به بهترین شکل افزایش بدهید.