کارخانههای ایرانی تولیدکننده میلگرد، در سالهای اخیر پیشرفت بسیاری داشتهاند وتوانستهاند ظرفیت تولید محصولاتشان را به حداکثر برسانند. فعالیت بالای خطوط تولید و تولید محصولات مطابق با استانداردهای بینالمللی باعث شده کارخانهها علاوه بر تأمین نیاز بازار داخل، امکان صادر کردن انواع میلگرد به خارج از کشور را هم داشته باشند. این مسئله باعث شده قیمت جهانی میلگرد روی نرخ داخلی این محصولات تأثیر داشته باشد. به طور کلی، قیمت آهن و فولاد در سطح بینالملل، یکی از معیارهای تعیین هزینه مقاطع فولادی داخل کشور محسوب میشود. البته این اعداد لزوما باهم برابر نیستند، اما روندهای بینالمللی روی شیب نمودار محصولات مختلف داخل کشور هم تأثیر میگذارد. در این مقاله آنچه لازم است درباره قیمت جهانی میلگرد بدانید را بررسی میکنیم.
همانطور که گفتیم، نرخ بینالمللی آهن و محصولات فولادی روی هزینه آنها در داخل کشور تأثیر میگذارد. وقتی قیمت دلار افزایش پیدا میکند یا نرخ محصولات در سطح بینالملل بالا میرود، کارخانهها میتوانند محصولاتشان را با قیمت ریالی بیشتری به خارج ازکشور بفروشند. به همین دلیل صادرات افزایش پیدا میکند و عرضه داخلی کمتر میشود. بنابراین خریداران مجبور میشوند میلگردهای مورد نیازشان را با قیمت بالاتر خریداری کنند.
در مقابل، زمانی که عرضه در بازار بینالملل زیاد میشود، نرخها کاهش پیدا میکند. تولیدکنندههای ایرانی، نمیتوانند محصولاتشان را با نرخی کمتر از هزینه تمام شده تولید و صادرات بفروشند. بنابراین صادرات را کاهش میدهند و محصولاتشان را در بازار داخل عرضه میکنند. افزایش عرضه، قیمت را در بازار داخل هم کاهش میدهد و تولیدکنندهها مجبور میشوند برای به تعادل رساندن میزان عرضه و تقاضا، تولید را کاهش بدهند. در ادامه درباره اینکه قیمتگذاری در بازار میلگرد جهانی چطور انجام میشود، توضیح خواهیم داد.
چین بزرگترین تولیدکننده میلگرد در جهان محسوب میشود و میتوان گفت قیمت میلگرد جهانی را بازار این کشور مشخص میکند. البته کشورهای دیگری چون ایران، هند، ترکیه، روسیه، آلمان و ژاپن هم در زمینه تولید این محصولات فعالیت دارند. قیمت میلگرد در بازار جهانی، به صورت رقابتی تعیین میشود. کشورهای مختلف نرخ مشخصی برای محصولاتشان پیشنهاد میکنند؛ طبیعتا خریداران به سراغ تولیدات کشورهایی میروند که کیفیت بالا و قیمت پایینی را ارائه میدهند. کشوری که در بازار بینالمللی رقابت بتواند محصولی ارزان و باکیفیت ارائه بدهد، برنده است.
ایران بخاطر ارزش پایین ریال در برابر دلار، در بسیاری از موارد در این رقابت برنده میشود. زیرا میتواند هزینه تمام شده محصولاتش را با ریال تأمین کند و با صادرات به کشورهای خارجی، درآمد دلاری داشته باشد. اما در ماههای اخیر، چین بیشتر از قبل بازار رقابت را در دست گرفته و در بسیاری از موارد، میلگردها را حتی ارزانتر از محصولات ایرانی میفروشد. این مسئله باعث رکود بازار و خروج سایر رقبا میشود.
البته رقابت کارخانههای کشورهای مختلف، تنها عامل تعیین هزینهها در سطح بینالملل نیست. به عنوان مثال در زمان شیوع کرونا، بازار در رکود عمیقی فرو رفت که هیچ کشوری در آن نقشی نداشت و نرخ جهانی میلگرد تاحد زیادی کاهش پیدا کرد.
بررسی روزانه قیمت میلگرد جهانی خالی از لطف نیست، اما تحلیل نمودارهای هفتگی، ماهانه یا چند ماهه، اهمیت بیشتری دارد. بررسی قیمت روز برای افرادی اهمیت دارد که قصد خرید با همان نرخ را داشته باشند و تحلیل نمودارها برای افرادی کاربردی است که میخواهند تأثیر بازار بینالملل بر بازار داخل را مورد بررسی قرار بدهند.
نمودارها نشان میدهند روندهای بازار بینالمللی میلگرد هم مانند بازار داخل بوده. نمودار میلگردهای مختلف در سه ماهه ابتدایی ۱۴۰۲ هم روند نزولی داشته است. البته این روند با شیب کم اتفاق افتاده و نوسانهای شدیدی در بازار ایجاد نکرده. وضعیت اقتصادی چین و انتخابات ترکیه، مهمترین علتهای کاهش قیمت جهانی آهن و مقاطع فولادی در سه ماهه اخیر بودهاند.
در کنار بهای جهانی مقاطع فولادی، معیارهای بینالمللی دیگری هم وجود دارند که ممکن است قیمت مقاطع فولادی در ایران را دچار نوسان کنند. این عوامل عبارتند از:
به طور کلی، فعالان بازار آهن در ایران، باید به اخبار روز داخلی و خارجی و تأثیر آن روی آهنآلات توجه داشته باشند تا بتوانند پیشبینیهایی با دقت بالاتر انجام بدهند.
وقتی قیمت میلگرد در سطح بینالملل افزایش پیدا میکند، بازار داخلی هم معمولا صعودی میشود. زیرا میزان صادرات این محصولات بیشتر میشود. روند نزولی بازار بینالمللی هم روی بازار داخل تأثیر میگذارد. زیرا تولیدکنندگان به دنبال کاهش قیمتهای جهانی، محصولاتشان را در بازار داخل عرضه میکنند. اگر عرضه بیشتر از تقاضا شود، شیب نمودارهای داخلی هم نزولی میشود و کارخانهها مجبور خواهند شد که محصولاتشان را با قیمت پایینترعرضه کنند.
درسه ماهه ابتدایی امسال، میزان تقاضا نسبت به سالهای قبل کمتر شده است. البته بازار آهن و فولاد به اندازه سالهای پاندمی کرونا راکد نیست، اما به اندازه سالهای قبل از همهگیری هم رونق ندارد. صنعت ساخت و ساز هم در ایران و هم در سطح بینالملل راکدتر ازسابق شده و این مسئله یکی ازعلتهای اصلی رکود بازار آهن محسوب میشود.
باید ببینیم شرایط جهان در سال ۱۴۰۲ به کدام سمت پیش میرود. رونق تولید، افزایش تقاضا و رشد صنایع مصرفکننده مقاطع فولادی مهمترین معیارهایی هستند که میتوانند رکود بازار فولاد را در داخل و خارج از کشور به پایان برسانند.
ایران از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱ به عنوان یکی از ده تولیدکننده بزرگ میلگرد در جهان شناخته میشد. نرخ تولید میلگرد در ایران در فوریه ۲۰۲۱، حدود ۱۱.۵ درصد بیشتر از مدت مشابه در سال ۲۰۲۰ بود. این در حالی است که سایر کشورها در بهترین حالت، حدود ۱۰ درصد افزایش تولید داشتند. این مسئله نشان میدهد ایران پتانسیل بالایی در زمینه تولید این مقطع فولادی دارد. نتیجه این پتانسیل، مستقل شدن مصرفکنندگان داخلی از میلگردهای خارجی و کسب درآمد ارزی از صادرات این مقاطع خواهد بود.
در این مقاله نمودار قیمت میلگرد جهانی را ارائه دادیم و تأثیر بازار بینالمللی بر قیمت مقاطع داخلی را بررسی کردیم. ایران یکی از مهمترین اعضای بازار فولاد جهانی است که محصولاتش را به کشورهای آسیایی و اروپایی صادر میکند. به همین دلیل است که بررسی قیمتهای جهانی برای خریداران و فروشندگان مقاطع فولادی در داخل کشور، اهمیت بسیاری دارد.
ما در گرفت، اخبار مربوط به بازار داخل و بینالملل را بررسی میکنیم و اطلاعات مهم را به صورت روزانه منتشر خواهیم کرد. با بررسی روزانه گرفت، دیگر نیازی نیست برای تحلیل قیمت جهانی میلگرد به سراغ سایتهای خارجی بروید؛ زیرا یک منبع اطلاعاتی معتبر به زبان فارسی در اختیار خواهید داشت.