میلگرد، از پرکاربردترین مقاطع فولادی در صنایع مختلف مانند: ساخت سد، ساختمان، پل و... است که برای افزایش مقاومت کششی سازه بخصوص بتن استفاده میشود. از مهمترین مسائل هنگام خرید میلگرد، اطلاع از دستهبندی آن است که نیاز به شناخت دقیق ویژگی و کاربردها دارد. میلگردها به دو دسته ساده و آجدار تقسیم میشوند که از نظر خصوصیات و ظاهر تفاوتهایی بایکدیگر دارند. در ادامه این مقاله به تعریف هرکدام و همچنین تفاوت و کاربردهای دقیق آنها میپردازیم.
کاربرد اصلی میلگرد ساده، در پروژههای صنعتی است. این نوع میلگرد یک میله بلند با سطح مقطع گرد و دارای سطحی کاملا صاف و بدون برآمدگی است. همین خصوصیات باعث میشود که شکلپذیری بسیار بالا، قابلیت جوش خوب و همچنین دارای تنش تسلیم کمتری باشد. کار اصلی این نوع میلگرد، افزایش استحکام و مقاومت بیشتر در سازه بتنی هست. میلگرد ساده به A1 معروف است که در قطرهای مختلف از 6 تا 20 میلیمتر و همچنین طول 6 تا 12 متر تولید میشود. همچنین شایان ذکر است که به این نوع مقطع فلزی، فولاد نرم نیز گفته میشود.
به میلگردهای فولادی که در سطح بیرونی خود دارای آج یا همان برآمدگیهایی به شکل دوکی، مارپیچ یا ترکیبی از این دو در سراسر طول میله هستند، آجدار گفته میشود. وجود این برآمدگیها باعث افزایش مقاومت کششی و همچنین سطح درگیری بیشتری با بتن میشود. کاربرد این نوع میلگرد بیشتر در ساختمانسازیهای مسکونی است. باتوجه به نوع آج این میلگرد، اسامی متفاوتی نیز به آن داده شده و قیمت انواع مختلف آن میتواند متفاوت باشد. میلگرد با آج مارپیچ را A2، آج دوکی A3 و مرکب را A4 مینامند، همچنین بهعنوانمثال قیمت میلگرد 16 که دارای آج هست نسبت به میلگرد پایینتر بدون آج متفاوت است. کاربرد اصلی این نوع مقطع فولادی در سازههای مسکونی است.
در ادامه تفاوت این دو را از سه نظر بررسی میکنیم:
مراحل ابتدایی تولید هردو نوع میلگرد شبیه بوده و اینگونه است که شمشها در کوره با حرارت حدود 1100 قرار گرفته، در ادامه بوسیله جریان آب، آماده نورد میشوند. تفاوت نحوه تولید میلگرد از مرحله شکلدهی و قالببندی شروع میشود، بهگونهایکه باید میلگرد ساده بدون هیچگونه برآمدگی با سطحی سیقلی از زیر غلتک خارج شود و در مقابل میلگرد آجدار باید درون قالب قرار گرفته تا برآمدگی مورد نیاز ساخته شود. همین تفاوتها باعث متغیر بودن قیمت میلگرد ساده به نسبت آجدار هست.
این دونوع میلگرد از لحاظ خواص مکانیکی نیز تفاوتهایی دارند که باعث متفاوت بودن نحوه و زمینه استفاده آنها در صنعت میشود. در ادامه با برخی از این تفاوتها آشنا میشویم.
هرچه شماره گرید میلگرد بالاتر میرود، خاصیت کششی که به سازه میبخشد نیز بیشتر میشود، در نتیجه میلگرد A1 که ساده است، دارای کمترین خاصیت کششی و گرید A4 که میلگرد آجدار با برآمدگی مرکب هست، بیشترین کیفیت را در خاصیت کششی دارد. این مشخصه به مقاومت ساختمان در برابر زلزله کمک میکند.
میلگرد ساده، جزء فولادهای نرم بوده، بههمیندلیل دارای خاصیت فرمپذیری بسیار بالایی هست و بهراحتی قابلیت خمشدن دارد، که باعث میشود کاربرد زیادی در تمامی صنایع داشته باشد. اما، هر چه عدد گرید بالاتر میرود، از شکلپذیری این فولاد کاسته شده و گزینه مناسبتری برای استفاده در ساختمان میشود.
فرآیند آبکاری بیشتر روی میلگردهای ساده انجام میشود، زیرا این مقطع فولادی مقاومت کمتری در برابر خوردگی، اکسیدشدن و ضربه دارد، اما اگر بخاطر شرایط محیطی نیاز به بالا بردن مقاومت باشد، روی میلگرد آجدار نیز این فرآیند انجام میشود.
با افزایش گرید، خاصیت جوشپذیری نیز کاهش مییابد، بهطوریکه میلگرد ساده A1 دارای بالاترین امکان جوش است و در مقابل توصیه میشود آجدار A3 و A4 اصلا تحت جوش قرار نگیرند.
مقاومت در برابر خستگی رابطه مستقیمی با شکلپذیری دارد، بهصورتیکه میلگرد ساده دارای بیشترین مقاومت در برابر انواع تنشها مثل ضربهای و لرزشی هست و توانایی بیشتری برای مقابله ترک و شکست دارد.
موارد بسیار زیادی مانند کارخانه تولیدکننده و جنس بکاررفته در تعیین قیمت میلگرد تاثیرگذار است اما، بهطورکلی میتوان گفت قیمت میلگرد آجدار بهطورکلی بالاتر از نوع ساده آن هست. یکی از مهمترین دلایل این اختلاف قیمت، وزن بالاتر نوع آجدار هست که روی ارزش نهایی تاثیر بهسزایی میگذارد.
در کشورمان تولیدکنندگان مطرحی دست به تولید میلگرد زدهاند، بهعنوانمثال از بهترین تولیدکنندگان میلگرد ساده، کارخانههای ذوبآهن اصفهان، فولاد کویر کاشان، نیشابور و فولاد خراسان هستند. ذوبآهن اصفهان در کنار کارخانههایی مانند راد همدان، ظفر بناب و کویر کاشان بخش بزرگی از میلگردهای آجدار را روانه بازار میکنند. محصولات فولادی تولیدشده در کارخانجات مختلف با توجه به کیفیت و مواد بکار رفته دارای قیمتهای متفاوتی نیز هستند بهعنوانمثال قیمت میلگرد 8 در تمام کارخانهها متفاوت هست.
سخن پایانی
حال با شناخت کامل انواع میلگرد، تفاوتها و کاربردهای آن میتوانید مناسبترین محصول را در بهترین زمان و با مرغوبترین کیفیت تهیه بفرمایید. در صورت نیاز به هرگونه مشاوره در خصوص خرید خود میتوانید به سایت گرفت، مراجعه کرده تا متخصصین ما مشاورههای لازم را در اختیار شما قرار دهند.