تحلیل بازار آهن در بهمن 1402؛ رونق یا رکود؟

افزایش شدید قیمت آهن اسفنجی و به تبع آن بالا رفتن قیمت شمش و بالا رفتن قیمت پایه میلگرد، از رخدادهای شاخص بازار فولاد کشور در بهمن ماه 1402 است. در همان نخستین روزهای این ماه، قیمت آهن اسفنجی، به 14 هزار و 490 تومان به ازای هر کیلوگرم رسید. افزایش 2.6 درصدی قیمت میلگرد نیز از اتفاقات تنها از هفته اول به هفته دوم بهمن ماه است! علت همه این‌ها نیز بالا بردن قیمت دلار و ارز در کشور است. بالا رفتن قیمت آهن اسفنجی، فعالان این حوزه را وادار به خرید کرد. رشد بهای شمش فولاد که در دومین هفته بهمن رخ داد باعث شد تا بهای مقاطع طویل فولادی نیز به شکل مستمر افزایش یابد.

کدام محصولات آهنی بیشترین افزایش قیمت را در هفته اول بهمن 1402 داشتند؟

هفته اول بهمن ماه را می‌توان هفته صعودی قیمت میلگرد در کشور دانست. در بازار آسیا این محصول به بالاترین قیمت خود طی ماه میلادی جدید رسید. البته می‌توان گفت مثل همیشه کشور ما پیرو تغییرات قیمتی است که با افزایش همراه هستند! به عبارت دیگر، این بالا رفتن قیمت، ناشی از اقدامات جدید چین در ماه ژانویه بود. بانک خلق چین اعلام کرد که نسبت ذخایر موردنیاز خود را کاهش خواهد داد تا نقدینگی در سیستم مالی کشورش را تحریک کند و تاثیر بحران بر بخش توسعه املاک بدهی خود را کاهش دهد. 

همین حرکت چین باعث شد تا بیشتر کامودیتی‌‌‌ها به بالاترین قیمت‌های یک ‌ماه اخیر خود برسند. در کنار این موضوع، کمبود آهن اسفنجی و به تبعِ آن، محدودیت عرضۀ شمش فولادی، از دیگر موارد افزایش قیمت مقاطع فولادی در آغازین روزهای بهمن است. این شرایط بر تولید و عرضۀ میلگردهای آجدار تأثیر گذاشت و سبب بالا رفتن قیمت آن شد. بالا رفتن قیمت دلار نیز مکمل نهایی شد تا فاکتور و بهانۀ دیگری برای توجیه قیمت آرماتورهای فولادی کم نیاید!

رشد بهای محصولات میانی زنجیره آهن در هفته دوم

رشد بهای محصولات میانی زنجیره آهن و انواع فولاد با محوریت آهن‏‏‌اسفنجی و شمش، در هفته دوم بهمن ماه، خریداران را از ترس گرانی‌های بیشتر، وادار به خرید کرد! به این ترتیب، رینگ صنعتی مقاطع طویل فولادی در بازار فیزیکی بورس‌کالا نیز پس از هفته‌‌‌ها سکون، تحرکی به خود گرفت. طوریکه در آخرین روز کاری هفته دوم بهمن از کل آرماتورهایی که در بورس کالا عرضه شده بود، حدود ۵۰ ‌درصد آن به فروش رفت. 

با احتساب مالیات ارزش‌افزوده و کارمزد ارکان بورس، بهای تمام‌شده میلگرد در رینگ یازدهم بهمن، به ۲۵‌هزار تومان رسید. لازم به ذکر است که عمدۀ این خریدها را نه مردم عادی و نه سازندگان ساختمان، بلکه متقاضیان سرمایه‌‌‌ای از واهمۀ رشد بیشتر قیمت‌ها انجام دادند. چنین رخدادهایی در بسیاری از خبرگزاری‌ها با عنوان خروج از رکود عنوان شد؛ در حالیکه این بدترین حالت از شرایط اقتصادی یک کشور است!

در همین محدودۀ زمانی، قیمت سنگ آهن در بازار چین نیز افزایشی بود. قیمت محموله‌‌‌های سنگ‌آهن (عیار ۶۳.۵‌درصد) برای تحویل در بندر تیانجین به بالای ۱۳۰دلار به ازای هر تن افزایش یافت. پایین‌‌‌ترین سطح قیمت سنگ‌آهن طی دو ماهه گذشته در ۱۷ ژانویه، ۱۲۸.۵دلار در هر تن بوده است. دولت چین علت این افزایش قیمت را حمایت فعالیت‏‏‌های تولیدی و ساخت ‏‏‌و ساز کشورش اعلام کرد!

نگاهی به بازار فولاد در هفته سوم بهمن ماه

در اواسط هفته سوم بهمن ماه، در کشور چین، تب و تاب فلزات آهنی فروکش کرد و قیمت میلگرد و فلزاتی همچون مس و طلا فروکش کرد. به این ترتیب که میلگرد از اوج قیمت چهار هفته‌‌‌ اخیر خود، به ازای هر تن، ۳۹۰۰یوآن کاهش یافت. این کاهش ها ناشی از کاهش تقاضا پیش از آغار تعطیلات سال نو میلادی چین بوده است. در بازار بورس کشور، در سومین هفته بهمن‌ماه یک کاهش 22 درصدی در معاملات شمش فولادی رخ داد. به این صورت که نسبت حجم معاملات به عرضه شمش فولادی، از 98‌درصد در دومین هفته بهمن‌ماه به 76‌درصد کاهش یافت. در پایان این هفته، آرامش تقاضا باعث افت قیمت ورق اکسین شد. در بازار داخلی اروپا نیز ورق گرم 15 یورو افت داشت 745 یورو هر تن درب کارخانه شنیده شد. در بازار داخلی امریکا هم ورق گرم  70 دلار افت داشته 900 دلار هر شورت تن درب کارخانه شنیده شد.

مروری بر قیمت‌ آهن آلات در هفته چهارم بهمن ماه 1402

در بورس کالای هفته چهارم بهمن، باز هم شاهد افزایش قیمت شمش بودیم. در دهۀ آخر بهمن ماه فولاد مبارکه بازار ورق فولادی را در دست گرفت و این محصول را با قیمت بالاتر عرضه کرد. رکود بازار فولاد باعث خواهد شد تا مشتریان، به مرور زمان نگاه خود را از ورق های فولاد مبارکه که با قیمت بالاتر عرضه می‌شود بر دارند و به سمت محصولات کاویان، خرم آباد و گیلان میل پیدا کنند. به این ترتیب، انحصار فولاد مبارکه کمرنگ خواهد شد و از دور خارج خواهد شد و این روند احتمالاً در سال آینده تشدید خواهد شد. در ادامه، نگاهی بر تغییرات قیمتی تعدادی از مهمترین مقاطع فولادی داریم.

بررسی قیمت میلگرد آجدار در بهمن ماه

قیمت میلگرد از همان روز اول بهمن ماه گارد افزایشی به خود گرفت، آن هم افزایشی که نمودارهای آن مؤید یک شیب صعودی 45 درجه‌ای است! در ساعات پایانی سومین روز بهمن ماه، شرکت ذوب آهن اصفهان به راحتی 700 تومان به میلگرد قطر 14 خود اضافه کرد و قیمت آن را 25 هزار و 700 تومان اعلام کرد. این شرکت در آذر ماه نیز طلایه‌دار افزایش قیمت تیرآهن در کشور بود و برندی بود که بیشترین افزایش را برای تیرآهن اعمال کرد. در نیمه دوم ماه، گرانی قیمت میلگرد آجدار، باعث شد تا مشتریان دست از تقاضا بردارند. در همین حین، عرضۀ این محصول افزایش یافته بود. این شرایط منجر به توقف افزایش قیمت این محصول شد.

اما در 28 بهمن ماه باز هم شاهد سیر صعودی قیمت آرماتورهای آجدار بودیم. کارخانه های پرشین فولاد، ابهر، راد همدان و آناهیتا گیلان 0.4 درصد، پردیس 0.6 درصد و کارخانۀ هیربد 0.4 تا 1.5 درصد افزایش قیمت لحاظ کردند. قیمت میلگرد آجدار 12 همدان، استاندارد A3 از 23 هزار و 409 تومان در اول بهمن ماه، به 24 هزار و 588 تومان در روزهای پایانی ماه رسید؛ حدود 1179 تومان افزایش قیمت. قیمت میلگرد آجدار 12 ابهر، استاندارد A3 از 21 هزار و 423 تومان در اول بهمن ماه، به 22 هزار و 523 در روزهای پایانی ماه رسید؛ حدود 1100 تومان افزایش قیمت.

قیمت ورق سیاه کارخانه‌های مختلف در بهمن 1402

مثل همیشه، روند افزایشی ارز به ویژه در هفته دوم بهمن ماه، سبب بالا رفتن قیمت ورق آهن گرم در کشور شد. در کنار افزایش قیمت ارز، فولاد مبارکه نیز عرضۀ ورق‌های خود را به بازار کم کرد. همزمان با این اتفاقات، مردم از تقاضای خود برای خرید دست کشیدند و همین امر باعث شد تا سیر صعودی افزایش قیمت ورق، در روز کاری هفته دوم بهمن، متوقف گردد.

فولاد مبارکه پیشتاز گران کردن قیمت ورق سیاه در بهمن 1402 بود. بازار ورق ضخامت 3 تا ۸ میلیمتر در اختیار شرکت فولاد مبارکه است و قیمت بازار ایران 30 درصد بیش از قیمت محصول خارجی است! فولاد مبارکه با مدیریت عرضه این قیمت را به مصرف کننده تحمیل می‌کند! قیمت رول ورق سیاه 3 میل فولاد مبارکه، عرض 1.5 متر، در ابتدای بهمن ماه 38 هزار و 74 تومان اعلام شد. همین محصول در روزهای پایانی ماه، 39 هزار و 863 تومان قیمت گذاری شد و حدود 1789 تومان افزایش قیمت را تجربه کرد. 

فولاد مبارکه برای ورق های رولی ضخامت 8 میل خود نیز حدود 1651 تومان افزایش قیمت لحاظ کرد و قیمت این محصول خود را از 40 هزار و 505 تومان به 42 هزار و 156 تومان افزایش داد. این شرکت در مورد ورق سیاه 12 میل فابریک عرض 1.5 در 6 متر خود نیز افزایش شدید قیمتی در نظر گرفت. فولاد مبارکه قیمت این محصول خود را از 35 هزار و 780 تومان به 39 هزار و 955 تومان رساند و قیمت آن را طی حدود یک ماه، 5000 تومان افزایش داد!

کارخانۀ فولاد کاویان برای همین محصول با همین مشخصات (ورق سیاه 12 میل فابریک عرض 1.5 در 6 متر) افزایش قیمت کمتری لحاظ کرد؛ چیزی حدود 3670 تومان. یعنی قیمت 34 هزار و 771 تومان در اول بهمن و 38 هزار و 441 در انتهای ماه. به طور کلی، ورق‌های ضخامت ۱۰ میلیمتر به بالا با رقابت شدید تولید کننده‌های مختلف روبروست به همین دلیل نوسان بازار آن محدود بوده است.

بررسی قیمت تیرآهن طی بهمن ماه 1402

بازار تیرهای فولادی طی بهمن ماه 1402، بازاری با روندهای قیمتی مختلف بوده است. در نیمه دوم بهمن، ثبات عرضه باعث شد تا تغییرات جدی در قیمت تیرآهن رخ ندهد. در این بازار شاهد افزایش و همچنین افت قیمت‌ها طی بهمن ماه بودیم. به عنوان مثال، تیرآهن 12 شاخۀ 12 متری ذوب آهن، از 4 میلیون و 724 هزار و 771 تومان در اول بهمن، به 4 میلیون و 504 هزار و 588 تومان رسید؛ 220 هزار و 183 تومان افت قیمت. 

تیرآهن 20 شاخۀ 12 متری یزد نیز از دیگر برندها و سایزهایی است که افت اندک قیمت را تجربه کرد. این محصول از 6 میلیون و 778 هزار و 991 تومان به 6 میلیون و 651 هزار و 377 رسید؛ حدود 137,614 افت قیمت. تیرآهن 22 فایکو، شاخۀ 12 متری، از جمله تیرهای فولادی است که افزایش قیمت به خود گرفت. این محصول از 7798166 تومان به 8073395 تومان رسید و 275,229 تومان بالا رفت.

چشم‌انداز بازار آهن در آینده نزدیک

بانک خلق چین اعلام کرده که به دنبال شواهد جدید مبنی بر مشکلات بخش املاک برای مصرف‌کننده بزرگ سنگ‌آهن در جهان، نسبت ذخایر موردنیاز خود را کاهش می‌دهد و نقدینگی را به سیستم مالی اضافه کرده و از فعالیت‌‌‌های تولیدی و ساخت‌‌‌وساز حمایت می‌کند. با شروع سال جدید چینی (مصادف با اواخر نیمه دوم بهمن) سنگ‌آهن با افزایش قیمت‌ها و واردات قوی از سوی چین، شرایط مطلوبی را پشت سر می‌‌‌گذارد؛ زیرا چین به عنوان بزرگ‌ترین خریدار مواد خام فولادی جهان در حال ایجاد محرک کافی برای افزایش تقاضاست و از این‌رو می‌‌‌توان آینده روشنی را برای سنگ‌آهن پیش‌بینی کرد.

بازار فولاد چین در روزهای پایانی بهمن ماه تعطیل است. تعطیلی این بازار بر مسألۀ انتقال ارز تأثیر گذار است و می تواند باعث بالا رفتن قیمت دلار در کشور ما شود. نزدیک شدن به ماه پایانی سال و کم شدن سرمای هوا، انتظار توقف افزایش قیمت مقاطع فولادی را تداعی می کرد. اما تا به اینجا که انتظار بیهوده‌ای را شاهد بودیم! زیرا قیمت ها افزایشی بوده و سنگینی کفۀ تراوز به نفع نرخ ارز عمل کرده است.

نفس بازار آهن 1402 تا نیمه اسفند!

نزدیک شدن به روزهای پایانی سال، تقاضای شمش را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این امر می‌تواند توقف نسبی تقاضای شمش را به همراه داشته باشد. با توجه به اینکه انبار گردانی‌ها از نیمۀ اسفند ماه آغاز خواهد شد، این امر نیز می‌تواند بر میزان تقاضا و متعادل کردن قیمت‌ها اثر گذار باشد. اما چند سالی است که افزایش تقاضای ارز در پایان سال، بالا رفتن قیمت دلار را در پی داشته و این موضوع بر افزایش قیمت سایر کالاها از جمله فولاد نیز تأثیر گذار بوده است. می‌توان گفت که تا ۱۵ اسفند ماه، بازار برای جابجایی زمان دارد. با شروع ماه مبارک رمضان و عملاً تا اواخر فروردین سال آینده خبر خاصی در بازار نخواهد بود؛ در حالی که روند عرضه در بورس ادامه خواهد داشت.‌

با همۀ مواردی که در بالا بیان شد، به طور کلی، شرایط اقتصادی و سیاسی کشور چنان متلاطم است که امکان پیش بینی دقیق آینده بازار فولاد را از بین برده است. اوضاع ناپایدار اقتصادی، تحریم‌ و نبود نقدینگی و البته تورم بسیار بالا، به افت معاملات منجر شده است. فرقی ندارد معاملات خرد باشد یا کلان؛ افت در هر دو مورد منجر به افت شدید تقاضای محصولات فولادی شده است.

آنچه که از اوضاع کنونی دریافت می‌شود این است که در حال حاضر، روند صعودی قیمت‌ها در بازار آهن آلات، هیچ اتباطی به میزان تقاضا ندارد. زیرا تقاضای واقعی بسیار محدود است و حتی با کاهش تقاضا و نبود تقاضا، شاهد گران شدن قیمت‌ها هستیم. این روند تا انتخابات مجلس ادامه خواهد یافت. اگر شرایط تقاضا به همین روند باشد، تنها عامل مؤثر بر گرانی‌ها، باز هم ارز و دلار است و البته شرایط سیاسی بخصوص اوضاع امریکا و غزه نیز می‌تواند تاثیر گذار باشد.

جنگ غزه و اسرائیل همچنان ادامه دارد. پس از پایان جنگ باید منتظر تقاضای بازسازی غزه و امیدواری بازارها بود! اسرائیل پیشنهاد آتش بس را با هدف پیروزی در جنگ طی سه ماه دیگر، رد کرده است. باید منتظر بود و دید تا سه ماه آینده وضعیت جنگ به چه صورت خواهد شد. اما آنچه که واضح است، شرایط نه چندان قابل قبول برای کشور ما، حدأقل طی این سه ماه است.