میلگرد یکی از مهمترین مصالح ساختمانسازی است که قیمت خرید آن بر هزینه کل پروژه تاثیر میگذارد. ازاینرو، مهندسان و ساختمانسازان توجه زیادی به قیمت میلگرد دارند و نوسانات آن را پیگیری میکنند. با کسب اطلاع از نوسانات بهای میلگرد میتوان سفارش خود را در زمان مناسبی ثبت کرد. قبل از هر مطلبی نیز باید با عوامل تاثیرگذار بر قیمت میلگرد آشنا شوید تا حدودی بتوانید نرخ آن را در روزهای آینده پیشبینی کنید. در ادامه به مهمترین پارامترهای تاثیرگذار بر قیمت میلگرد اشاره کردهایم.
قیمت مواد اولیه تولید میلگرد به عنوان یکی از فاکتورهای تاثیرگذار بر نرخ آن شناخته میشود. از مواد اولیهای که در ساخت میلگرد مورداستفاده قرار میگیرند میتوان به سنگ آهن، قراضه آهن و موادی نظیر کروم و نیکل اشاره کرد. بنابراین، قیمت سنگ آهن یا قیمت قراضه به صورت غیرمستقیم بهای میلگردها را تحتتاثیر قرار میدهند. بدیهیست افزایش قیمت سنگ آهن یا قراضه آهن منجر صعودی شدن قیمت میلگرد میشود و بالعکس. کاهش ارزش آنها به ریزش نرخ میلگرد کمک میکند.
قیمت جهانی فولاد یکی دیگر از پارامترهای موثر بر قیمت میلگرد ساخت ایران است. به عبارتی، افزایش قیمت میلگرد جهانی به تغییرات قیمت و نوسانات بیشتر میلگردها در بازار داخل کشور ختم میشود. میلگردهای بازار جهانی نیز تحتتاثیر عوامل مختلفی قرار دارند که مهمترین آنها، نرخ ارز است. ازاینرو، ثبات در بازار جهانی ارز و آهنآلات به سود صنعت فولاد ایران است و بالعکس. چنانچه این بازار دچار وضعیت نابسامانی شود بر روی محصولات فولادی کشور عللخصوص میلگردها تاثیر منفی میگذارد.
حجم عرضه و تقاضای میلگرد در بازار از مواردی است که بر روند قیمتگذاری آن اثر میگذارد. افزایش تقاضا موجب رشد قیمت و کاهش آن به افت قیمت منجر میشود. در مقابل، چنانچه تقاضا برای خرید میلگرد کاهش یابد و عرضه آن بیشتر شود، قیمت میلگرد وارد شیب نزولی خواهد شد. ضمن اینکه وضعیت بازار کشور مخصوصا بازار مسکن را میتوان مهمترین عامل موثر بر حجم عرضه و تقاضای میلگرد دانست؛ بهعنوانمثال، هنگامی که بازار مسکن وارد رکود میشود، تقاضا برای خرید میلگرد به صورت چشمگیری کاهش مییابد و نرخ میلگردها نیز در مدار نزولی قرار میگیرند.
در صورتی که شرایط اقتصادی کشور مناسب باشد، قدرت خرید مصرفکنندگان میلگرد افزایش یافته و درنتیجه، تقاضاهای زیادی برای سفارش آن ثبت میشود. این وضعیت به سود هر دو طرف معامله است و همینطور، به پویایی صنایع دیگر نیز کمک میکند. از طرفی دیگر، نامناسب بودن اوضاع اقتصادی کشور پیامدهای منفی به دنبال خواهد داشت که یکی از آنها، افزایش قیمت میلگرد و کاهش توان خرید معاملهگران است؛ درواقع، بازار میلگرد در چنین وضعیتی دچار رکود میشود.
هزینههای تولید کارخانجات به عنوان یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار بر قیمت میلگردها مطرح میشوند. کارخانههای فولادی برای طراحی و تولید حرفهای انواع میلگرد به نیروهای خبره و باتجربه نیاز دارند که استخدام آنها، هزینهبر است و از سوی دیگر، در جریان تولید، انرژی قابلتوجهی مصرف میشود. بنابراین، منظور از هزینههای تولید همین حقوق پرسنل و مخارج جانبی واحدهای تولیدی است که معمولا مصرفکنندگان توجه کمتری به آنها دارند. هرکارخانهای نیز بنا بر تعداد پرسنل و مخارج خود ممکن است قیمت متفاوتی را برای محصولاتش در نظر بگیرد.
قیمت بسیاری از محصولات فولادی ازجمله میلگردها تحتتاثیر وضعیت سیاسی و اجتماعی حاکم بر کشور قرار دارد. به عبارتی، شرایط سیاسی و اجتماعی بر ارزش پول ملی تاثیر میگذارد؛ اتخاذ یک سیاست اشتباه میتواند ارزش پول ملی را کاهش دهد و قیمت محصولات مختلف مانند میلگردها را وارد شیب صعودی کند. در مقابل، مناسب بودن وضعیت سیاسی و اجتماعی کشور به صورت مستقیم بر قیمت مقاطع فولادی تاثیر گذاشته و رونق مناسبی را برای صنعت فولاد به ارمغان میآورد.
نوسانات ارزی و شاخص بورس تاثیر بسزایی بر قیمت میلگرد میگذارند. تغییرات نرخ ارز منجر به جهش قیمت میلگردهای کارخانجات مختلف میشود و آنها را از روند اصلی خود خارج میکند. به همین دلیل است که به محض افزایش نرخ ارز شاهد رشد بهای میلگردها هستیم. شاخص بورس نیز نقش مهمی در قیمتگذاری میلگردها ایفا میکند. به عبارتی، عرضه سهام کارخانجات و نوسانات حاکم بر آنها تاثیر قابلتوجهی بر ارزش میلگردها میگذارد.
عوامل جهانی و رویدادهای بینالمللی نیز به سهم خود اثر زیادی بر قیمت میلگرد میگذارند. بهعنوانمثال، با آغاز جنگ میان اوکراین و روسیه شرایط نابسامانی در دنیای فولاد برقرار شد و میلگردها به شدت افزایش قیمت پیدا کردند. این صعودی شدن میلگردهای جهانی بر محصولات داخلی تاثیر گذاشت و قیمتگذاری آنها را دستخوش تغییراتی کرد. به این ترتیب، علاوه بر اتفاقات مهم داخلی، رویدادهای بینالمللی نیز ارزش میلگردهای بازار را بعضا کاهشی یا افزایشی میکنند.
هزینه حملونقل و قیمت سوخت مصرفی جهت انتقال میلگردها جزو عوامل موثر بر قیمت آن محسوب میشود. اصولا، میلگردها در تناژ بالایی خریداری میشوند و برای جابهجایی آنها نیاز به وسایل حملونقلی نظیر کامیون و کشتی است. میتوان گفت که درصد قابلتوجهی از قیمت خرید میلگرد مربوط به قسمت جابهجایی آن میشود. بر همین اساس، خریداران میلگرد در زمان ثبت سفارش آن باید به هزینه حملونقل نیز توجه داشته باشند. این هزینه باید طبق تعرفه سازمان باربری کشور اخذ شود.
بازه زمانی سال و شرایط جوی از عواملی هستند که بر روند ساختوساز و قیمت مصالح موردنیاز آن مانند میلگردها تاثیر قابلتوجهی میگذارند. بهطورکلی، ساختوساز بیشتری در نیمه اول سال که هوا گرم است، انجام میگیرد؛ درنتیجه تقاضا برای خرید میلگرد افزایش یافته و قیمت آن در محدوده بالاتری قرار میگیرد. در مقابل، ساختوساز کمی در نیمه دوم سال به دلیل شرایط جوی حاکم صورت گرفته و تقاضا نیز برای خرید میلگرد کاهش مییابد. این کاهش تقاضا برای خرید میلگرد منجر به نزولی شدن نرخ آن میشود.
صنعت فولاد نقش موثری را در اقتصاد و صنعتی شدن کشور ایفا میکند؛ میلگرد نیز به عنوان یک محصول فولادی مهم تاثیر زیادی بر اقتصاد کشور میگذارد. به عبارتی، فرآیند تولید تا توزیع میلگرد منجر به ایجاد شغلهای زیادی شده است که این موضوع، تنها بخش کوچکی از نقش آن در بهبود اقتصاد کشور است. همچنین، با کنترل قیمت میلگرد میتوان تقاضا برای خرید آن را افزایش داد که این وضعیت، زمینه لازم برای توسعه خطوط تولید و استخدام نیروهای کاری بیشتر را فراهم میکند. از سوی دیگر، صنایع نیازمند به میلگرد مانند صنعت خودروسازی میتوانند متریال مدنظرشان را با قیمت مناسبتری تهیه کنند و خدمات مقرون به صرفهتری را به مشتریان خود ارائه دهند. به این ترتیب، قیمت میلگرد بر اقتصاد کشور میتواند تاثیر مثبت یا منفی بگذارد.
بازار فولاد جزو بازارهایی است که دولت به صورت مستقیم بر آن تاثیر میگذارد. درواقع، دولت با سیاستهایی که در زمینه هزینه انرژی مصرفی کارخانجات، موضوع واردات و صادرات و مواردی از این دست اتخاذ میکند بر روند ارزشگذاری محصولات فولادی نظیر میلگردها اثر میگذارد. بر همین اساس، اقدامات اشتباه دولت میتواند به رکود بیشتر بازار میلگرد منجر شود و بالعکس. در صورت اتخاذ تصمیمات درست و اصولی میتواند رونق لازم را در حوزه فروش میلگردهای فولادی ایجاد کند.
بنابراین، نقش دولت در کنترل قیمت میلگرد انکارشدنی نیست! بهطورکلی، نرخ روزانه میلگردها بنا بر عوامل داخلی و خارجی متعددی تعیین میشود که در این بین، دولتهای وقت نیز با تلاشهایی نظیر رفع تحریمها میتوانند به کنترل بهتر بهای میلگردهای تولیدی بپردازند و حمایتهای لازم را از مصرفکنندگان به عمل آورند. مسلما تنظیم بازار میلگرد، رفاه اجتماعی را افزایش میدهد و رضایت عموم مردم را به دنبال خواهد داشت.