ورق گالوانیزه چیست؛ کاربرد، انواع، مشخصات، مزایا و طول عمر آن

ورق‌های گالوانیزه، از مهم‌ترین انواع ورق‌های فولادی هستند که صنایع مختلفی از آن‌ها استفاده می‌کنند؛ این محصولات به‌طور مستقیم و غیرمستقیم در بخش‌هایی استفاده می‌شوند که به آن‌ها نیاز باشد و در انواع مختلفی تولید و به بازار عرضه می‌شوند. بااین‌حساب، بی‌شک این سوال در ذهن شما ایجاد خواهد شد که ورق گالوانیزه چیست؟ تا پایان این مطلب همراه ما باشید تا مزایای ورق گالوانیزه و کاربرد انواع ورق گالوانیزه را مورد بررسی قرار دهیم.

مشخصات انواع ورق گالوانیزه

ورق‌های گالوانیزه، دارای انواع مختلفی هستند که شامل ورق‌های آهنی، فولادی و ورق‌های گالوانیزه رنگی می‌شوند. به مشخصات ورق گالوانیزه در این قسمت اشاره خواهد شد:

ورق‌های آهنی گالوانیزه

ورق‌های آهنی گالوانیزه، از ورق‌ سیاه و یک لایه روی به جهت پوشش سطح آن‌ها و مقاوم بودن در برابر زنگ‌زدگی و ضربات، تولید شده‌اند. ورق‌های آهنی گالوانیزه، در ضخامت 0/5 میلی‌متر در عرض ۱ و 25/ 1 طول با رنگ‌بندی‌هایی از جمله آبی، قرمز، زرد، سبز، نارنجی، قهوه‌ای و... تولید شده و در طرح‌های کرکره‌ای، سفالی، ذوزنقه و... به بازار عرضه می‌شوند.

ورق‌های گالوانیزه رنگی

ورق‌های رنگی، همان ورقه‌های گالوانیزه هستند که با یک لایه رنگ الکترواستاتیک پوشش داده می‌شوند و از آن‌ها در ساخت‌وساز و برای پوشش سقف‌ها استفاده می‌شود. ورق‌های رنگی به‌صورت کلاف در عرض ۱۰۰۰ و ۱۲۵۰ میلی‌متر با ضخامت 0/18 الی 0/7 میلی‌متر تولید می‌شوند و آن‌ها را با اندازه و ابعاد‌ مختلف برش می‌دهند. ورق‌های رنگی ۱۵ رنگ متنوع دارند که پرطرفدارترین رنگ‌ها در این میان سفید، نارنجی، آبی، قرمز، قهوه‌ای و سبز هستند. پوشش رنگ در ورقه‌های رنگی گالوانیزه، در قسمت رویی ۲۰ تا ۲۵ میکرون و در قسمت پشتی ۷ تا ۱۵ میکرون است. این ورق ها اندکی با ورق رنگی تفاوت دارند، به همین دلیل قیمت ورق رنگی کمتر از ورق گالوانیزه رنگی است.

ورق‌های فولادی گالوانیزه

ورق‌های فولادی گالوانیزه، مانند نوع آهنی گالوانیزه هستند با این تفاوت که این ورق از جنس فولاد است و مقاومت بیشتری نسبت به صفحات آهنی دارد. این ورق در ضخامت 0/5 میلی‌متر، در عرض ۱ و 25/ 1 میلی‌متر تولید شده و همچنین رنگ‌ها و طرح‌های مختلفی از این ورق فولادی به بازار عرضه گردیده است. مشخصات ظاهری ورق گالوانیزه شامل طرح‌های کرکره‌ای، سفالی و ... می‌شود.

گالوانیزاسیون ورق به چه معناست؟

فولاد‌، از گذشته تا به الان کاربردهای زیادی داشته‌اند؛ اما با وجود استحکام بالایی که دارد در برابر رطوبت و زنگ‌زدگی مقاوم نیست؛ به‌همین‌دلیل، برای رفع زنگ‌زدگی فولاد، سطح آن با روی پوشانده می‌شود. این فلز، در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی از فولاد محافظت می‌کند؛ بنابراین پوشش‌دهی فولاد با روی را گالوانیزاسیون می‌گویند و پس از انجام برخی عملیات شیمیایی، روی کربنات به وجود خواهد آمد. برای این‌که از فولاد نسبت به رطوبت و اکسید شدن محافظت به عمل آید، از این محصول استفاده خواهد شد. اگر پوشش‌دهی گالوانیزه به‌درستی انجام شود؛ در صورت خراشیده شدن، فقط لایه محافظ دچار خوردگی می‌شود و از خورده شدن فلز جلوگیری می‌کند.

با وجود پوشش‌دهی قوی، گاهی ممکن‌ است فولاد آسیب ببیند؛ به‌همین‌علت بهتر است در محیط اسیدی از فولاد ضدزنگ استفاده شود. محصولاتی که گالوانیزه شده‌اند نسبت به ضدزنگ‌ها ارزان‌تر و ساده‌تر هستند؛ فولادی که گالوانیزه می‌شود قابلیت جوشکاری را دارد و تا دمای ۲۰۰ درجه سانتی‌گراد می‌تواند حرارت ببیند.

کوتینگ ورق گالوانیزه

کوتینگ، اندازه پوشش روی در دو سطوح ورق و واحد آن gr/m2 است؛ به عبارتی دیگر، کوتینگ به قطر لایه‌ روی سطح فلز مربوط می‌شود؛ بنابراین هر چه که مقدار کوتینگ در این محصول زیاد باشد، لایه روی ضخیم‌تر است. ازآنجایی‌که ورق‌های گالوانیزه، دارای کوتینگ بالاتری هستند، به‌طور قطع کیفیت آن‌ها بهتر است و در بازار طرفدار بیشتری دارد. ورق‌های چینی بین ۱۰۰ تا ۱۲۰ کوتینگ، ورق‌های کره‌ای، هندی و... تا ۱۸۰ کوتینگ را دارند.

در تولید ورق گالوانیزه، چه استانداردها و شرایطی را باید رعایت کرد؟

برای تولید این مقطع، شرایط و مراحلی وجود دارد که باید این مراحل و شرایط طی شوند تا ورق گالوانیزه به استاندارد‌های لازم دست پیدا کند. شرایطی که به هنگام تولید ورق گالوانیزه باید مرحله به مرحله رعایت گردد، شامل موارد زیر می‌شود:

1. جوشکاری
2. چربی‌زدایی و شستشو
3. خشک‌کاری
4. حرارت‌دهی
5. غوطه‌وری
6. خنک‌کاری
7. خشک‌کاری
8. کروماته کردن
9. روغن‌کاری
10. بسته‌بندی

ورق گالوانیزه را چطور تشخیص دهیم؟

گاهی برخی افراد در زمان خرید این محصول قادر به تشخیص اورجینال بودن گالوانیزه نخواهند بود؛ به‌طورکلی، ورق‌های گالوانیزه از سطحی بسیار صاف، براق و شفاف برخوردار هستند. پوشش آن ۱۰ الی ۲۷۵ میلی‌متر است و دارای ضخامتی بین 0/18 الی ۶ میلی‌متر هستند. ورق‌های گالوانیزه به سه دسته گل درشت، گل ریزه و بدون گل تقسیم می‌شوند که هر کدام از آن‌ها کاربرد خاص خود را دارند. برای تشخیص دقیق ورق اورجینال گالوانیزه، مراحلی وجود دارد که در زیر به آن خواهیم پرداخت:

1. در مرحله اول محلول نمک در مقداری آب را تهیه کرده تا برای آزمایش نمونه فولاد از آن استفاده شود. یکی از راه‌های سریع و ساده برای تایید فرآیند درست گالوانیزه، قرار دادن نمونه فولاد در محلول نمک و آب است.
2. یک پارچه کهنه و قدیمی را به محلول آب و نمک آغشته کرده و روی نمونه فولاد بکشید، نمونه باید به مدت ۲۴ ساعت کنار گذاشته شود تا زنگ زدگی اتفاق بیفتد. نمونه را کاملا به محلول نمک و آب آغشته کنید تا به فولاد نفوذ کند.
3. پس از ۲۴ ساعت نمونه را بررسی کنید، فولادی که تصفیه نشده باشد در همان روز اول زنگ را نشان می‌دهد در حالی که فولاد گالوانیزه اجازه ایجاد زنگ‌زدگی را به ورق نمی‌دهد.
4. اگر هنوز مطمئن نیستند که ورق، فرآیند گالوانیزاسیون را پشت سر نگذاشته؛ می‌توانید آن را مزه کنید و لیس بزنید، فولاد گالوانیزه طعمی شبیه به گچ دارد.
5. در آخر نتایج آزمایشات را ارزیابی کرده و رنگ نمونه‌ها را مشاهده کنید. اگر نمونه فولاد تغییر رنگ داده و فاقد زنگ باشد؛ به احتمال زیاد نمونه گالوانیزه شده است، اگر نمونه رنگ یکنواختی داشته باشد و زنگ بزند به احتمال زیاد فولاد آن تصفیه نشده است.

چه ویژگی هایی ورق گالوانیزه را نسبت به سایر ورق های فولادی متمایز می کند؟

ورق‌های گالوانیزه، جزو پرمصرف‌ترین ورقه‌های فولادی هستند؛ مهم‌ترین تفاوت میان این محصول، نوع نورد آن‌ها است که باعث تمایز بین آن‌ها می‌شود. عملیات نورد، براساس دمای سرد و گرم انجام می‌پذیرد که ورق‌های فولادی با نورد سرد و ورق‌های گالوانیزه با نورد گرم تولید می‌شوند.

ورق گالوانیزه به‌دلیل تولید در نورد گرم، از مقاومت بیشتری در برابر رطوبت و زنگ‌زدگی برخوردار است و همین امر باعث تمایز این مقطع از سایر ورق‌های فولادی شده است.

ورق نورد سرد نسبت به نورد گرم مقاومت کمتری دارد؛ قیمت ورق آهن سیاه نسبت به قیمت ورق فولادی بسیار ارزان‌تر هست و همین امیر باعث تمایز این ورق نسبت به سایر ورق‌های فولادی می‌شود. از دیگر ویژگی‌هایی که ورق گالوانیزه را از سایر ورق‌های فولادی متمایز می‌کند می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• قابلیت شکل‌دهی بالا
• عمر مفید و طولانی
• ضخامت زیاد
• قابلیت اعتماد

بررسی جامع کاربرد ورق گالوانیزه در صنعت

در لوازم خانگی، الکترونیکی و صنایع برق گرفته تا خودروسازی و ساختمان‌های صنعتی... از ورق گالوانیزه استفاده زیادی می‌شود؛ جایگاه‌های خاص و مشخص از مواردی که گفته شد سال‌های زیادی به وسیله ورق‌های گالوانیزه تسخیر و اسیر شده‌اند. به‌عنوان‌مثال، در تولید و ساخت لوازم خانگی مانند: یخچال فریزر، کانال تهویه و... که همگی محیطی مرطوب دارند از ورق گالوانیزه استفاده شده است.

در صنایع الکترونیک برای تهیه قطعه‌های پوششی، در صنایع خودرو برای درب قطعه‌ها، در ساختمان‌های صنعتی برای ساخت ساندویچ پانل‌ها، در تجهیزات ترافیکی برای ساخت گاردریل و در صنایع برق برای کاندونیت‌های سیم‌کشی از ورق‌های گالوانیزه استفاده می‌شود. برخی از خواص ورق گالوانیزه و کاربرد‌های جامع آن را می‌توان در زیر نام برد:

1. ساخت سیلوهای گالوانیزه

2. تولید رابیتس گالوانیزه

3. ساختمان‌سازی

4. تولید قطعات کامپیوتری

5. راهسازی

طول عمر مفید ورق گالوانیزه چقدر است؟

ورق‌های گالوانیزه، مدت طولانی را طی می‌کنند تا زنگ بزنند یا از بین بروند؛ طول عمر مفید آن حدود ۲۰ تا ۳۰ سال است، اما اگر در جایی قرار بگیرند که خشک و دور از باران باشند، می‌توانند برای همیشه سالم و بدون زنگ‌زدگی باقی بمانند.‌ فولاد گالوانیزه‌ای که برای فضای باز در نظر گرفته می‌شود باید از جنس فولاد گالوانیزه گرم باشد که به‌طورمعمول در محیط‌های مختلف تا ۷۰ سال دوام می‌آورد؛ از این نوع فولاد برای انواع نبشی گالوانیزه نیز استفاده می‌شود؛ برای دوام بیشتر این محصول در محیطی که میزان زنگ‌زدگی آن بالا است، می‌توان آن را رنگ کرد؛ ناگفته نماند که قبل از رنگ‌آمیزی از تمیزی و خشک بودن ورق گالوانیزه اطمینان داشته باشید، این کار را می‌توان با استفاده از دستگاه شوینده و تهویه فلزی انجام داد.

مزایای استفاده از ورق گالوانیزه

استفاده از این مقطع، مزایای مختلف و زیادی دارد؛ یکی از مزیت‌های ورق گالوانیزه در ساخت‌وساز است که در این قسمت به برخی از آن‌ها خواهیم پرداخت:

طول عمر زیاد

ورق‌های گالوانیزه اگر در محیط‌هایی قرار بگیرند که میزان خوردگی بالایی داشته باشند حدود ۲۰ تا ۷۰ سال عمر می‌کنند؛ ناگفته نماند که این عمر بستگی به شرایط و میزان قرار گرفتن فولاد در برابر مواد‌های خورنده دارد.

هزینه پایین

روی مذاب با فولاد به یکدیگر می‌چسبند و یک محصول بسیار مقاوم را تولید می‌کنند؛ بنابراین روش گالوانیزاسیون نسبت به روش‌های دیگر که برای جلوگیری از زنگ‌زدگی استفاده می‌شود بسیار عالی بوده؛ شاید قیمت ورق گالوانیزه در ابتدا بالا بنظر برسد، اما اجرای آن به‌دلیل سرمایه‌گذاری بلند مدت، بهترین گزینه برای پیمان‌کاران و مهندسان است.

سخت بودن

ورق‌های ‌گالوانیزه یکی از سخت‌ترین پوشش‌ها برای محافظ در بازار هستند. سخت بودن ورقه‌های گالوانیزه به این معنی است که در برابر زنگ‌زدگی بسیار مقاوم هستتند؛ همچنین در زمان حمل‌ونقل به آن‌ها آسیبی وارد نخواهد شد.

بازرسی راحت

از آنجایی‌که، تمامی سازه‌ها سالیانه مورد بررسی قرار می‌گیرند، روش بازرسی بسیار حائز اهمیت است. ورق‌های گالوانیزه را می‌توان بدون هیچ‌گونه آزمایش خاصی و تنها توسط چشم مورد بررسی قرار داد؛ همچنین در آزمایش و تست آن دیگر هزینه‌ای صرف نخواهد شد.

صرفه‌جویی در منابع

فولاد گالوانیزه، از محصولاتی به شمار می‌رود که بسیار با مقاوم و با پایداری بالا به شمار می‌رود؛ همان حمام مذاب که از آن برای تولید و تهیه ورق گالوانیزه استفاده می‌شود را می‌توان بار‌ها و بارها استفاده نمود؛ ازاین‌رو، در منابعی که استفاده می‌شود، صرفه‌جویی خواهد شد.

تطبیق‌پذیری

ورق گالوانیزه طبق استاندارد‌های بین‌المللی تولید شده است که قابلیت اطمینان بالایی دارد.

شیوه های نگهداری از ورق گالوانیزه

برای نگهداری از این محصولات نکاتی را باید رعایت نمود، ممکن است با خود فکر کنید که گالوانیزه شدن ورق‌ها، از آن در برابر خوردگی و رطوبت محافظت می‌کند‌؛ همچنین نگهداری از آن آسوده است، اما این‌گونه نیست و ورق‌های گالوانیزه به نگهداری مخصوص به خود نیاز دارند تا کیفیت خود را از دست ندهند.

نگهداری از ورق گالوانیزه در فضای سرپوشیده و فضای باز با هم متفاوت است که در این بخش به توضیح هریک از آن‌ها خواهیم پرداخت:

نگهداری از ورق گالوانیزه در فضای بسته

برای اینکه ورق گالوانیزه همچنان کیفیت خود را در فضای سرپوشیده حفظ کند به نکاتی که در زیر آورده می‌شود، دقت کنید:

• به جهت جلوگیری از رسیدن رطوبت به ورقه‌های گالوانیزه آن را روی سکوهای چوبی یا فلزی قرار بدهید.
• در فضایی که بسته است ورق‌های گالوانیزه را در محلی بسیار تمیز، بدون هیچ‌گونه آلودگی شیمیایی نگهداری کنید.
• ورق‌های گالوانیزه را در دمای یکسان و بالای نقطه شبنم، به جهت پیشگیری از جمع شدن رطوبت میعان یافته نگهداری نمایید.

نگهداری از ورق گالوانیزه در فضای باز

روش نگهداری از ورق گالوانیزه در فضای باز متفاوت از فضای بسته و سرپوشیده است. برای پایداری این ورق در فضای باز نکات زیر را در نظر بگیرید:

1. از جمع شدن رطوبت‌های احتمالی در نوسانات دمای هوا جلوگیری کنید.
2. از محل نگهداری ورق‌های گالوانیزه به‌صورت مداوم بازدید داشته باشید تا از نبود رطوبت احتمالی میان کلاف‌ها مطمئن شوید.
3. اگر امکان بسته‌بندی کلاف یا بندیل‌ها وجود ندارد، می‌توان با استفاده از چارچوب یا داربست‌های فلزی، سقف موقتی را ایجاد کرد؛ سپس با پوششی از جنس تارپولین، از ورق‌‌های گالوانیزه محافظت نمایید.
4. میان پوشش و ورق گالوانیزه فضای بازی را در نظر بگیرید تا گردش هوا به خوبی صورت بگیرد.

سخن پایانی

در این مطلب به بررسی ورق گالوانیزه پرداختیم و از مزایا و طول عمر آن صحبت کردیم؛ اگر قصد دارید سازه طولانی مدتی داشته باشید که به تعمیرات نیازی نداشته باشد از این محصول استفاده کنید؛ زیرا ورق گالوانیزه جزو ورق‌های بسیار محکم بوده و در برابر رطوبت بسیار مقاوم است. قیمت انواع ورق گالوانیزه را به علت نوسانات موجود در بازار نمی‌توان دقیق بیان نمود. اگر در زمینه ورق گالوانیزه اطلاعاتی دارید می‌توانید از طریق کامنت نظر خود را با ما و دیگر دوستان اشتراک‌گذاری کنید.