از مهمترین پارامترهایی که باید در زمان خرید آهن آلات در نظر گرفته شود، قیمت تمامشده محصول است، هزینه حملونقل یکی از عواملی بوده که بر بهای تمامشده آهنآلات موثر بوده که پرداخت آن بر عهده خریدار خواهد بود. بههمیندلیل توجه به این مسئله برای خریداران و مدیران پروژه جهت جلوگیری از افزایش هزینههای طرح مربوطه حائز اهمیت است.
در این مقاله سعی داریم تا نگاهی به دلایل تأثیرگذار بر قیمت حملونقل مقاطع فولادی داشته و به بررسی شرایط تعرفه و کرایه جابجایی آنها بپردازیم.
بهطورکلی، فاکتورهای زیادی در احتساب هزینه کرایه حمل آهن مؤثر هستند؛ عواملی چون قیمت سوخت، نوع و ارزش بار، ظرفیت باربری، مسافت و مقدار وزن محصول از مهمترین علل اثرگذار هستند.
روش جابجایی بر اساس نوع آهنآلات نیز میتواند متفاوت باشد، زیرا هر نوع از مقاطع فولادی دارای شکل، ابعاد و وزن مخصوص به خود هستند. میزان مسافت کارخانه تولیدکننده یا منطقه بارگیری محصول تا محل پروژه یکی از مهمترین شاخصهها در تعیین هزینه حملونقل است؛ همچنین نوع جاده، وضعیت جوی و کیفیت مسیر تأثیرات زیادی در این زمینه دارند.
از اثرگذاری نقش نوع وسیله انتقال و روشهای باربری در این میان نمیتوان به سادگی گذشت؛ روشهای متعددی جهت حملونقل مقاطع فولادی وجود دارند که باتوجه به شرایط و درخواست خریدار میتوانند متفاوت باشند. حملونقل جادهای، ریلی، ترکیبی و کانتینری (بینالمللی) که از طریق دریا انجام میشود از جمله این روشها هستند؛ هر کدام از این روشها دارای مزایا و معایب مربوط بهخود هستند.
در برخی از موارد، هزینههایی از قبیل استفاده از جرثقیل و لیفتراک در محلهای بارگیری نیز بر قیمت تمامشده حمل بار آهن، افزوده خواهد شد.
همانطورکه ذکر شد، از روشهای متعددی برای جابجایی آهن آلات استفاده میشود که باتوجه به شرایط موجود، مناسبترین آنها انتخاب میشود. در کشور ما باتوجه به عدم گستردگی شبکه ریلی، در حدود ۹۰ درصد از انتقال و حمل آهن توسط حملونقل جادهای صورت گرفته و تنها ۱۰ درصد مابقی به روش ریلی انجام میگیرد.
ماشینآلات مختلفی برای این منظور استفاده میشوند که باتوجه به نوع بار و متناسب با توان ماشین، انتخاب میشوند. ماشینآلات بزرگ از قبیل انواع کامیون و تریلی و وسایل نقلیه کوچکتر مثل خاور، نیسان و انواع وانت در این زمینه بهکار برده میشوند. برای نقل و انتقالات درون شهری، استفاده از ماشینهای کوچک، ارزانتر و مقرون بصرفهتر بوده و برای حمل برون شهری، کامیونها و تریلیها با توجه به ظرفیت بالای انتقال، مناسبتر هستند.
استفاده از کامیونها اصولاً در زمانیکه طول و وزن مقاطع فولادی متناسب با توان ماشین بوده و بارگیری از طریق جرثقیل انجام پذیرد، مناسب است. ولی تریلیها توانایی حمل آهنآلات سنگین و بلند ۶ تا ۱۲ متری را دارا هستند. تریلرها به دو شکل کفی و بغلدار وجود دارند که تریلی کفی جهت حمل ضایعات پرسی ک نوع بغلدار برای انتقال ضایعات فلهای مناسبتر هستند. کفیها، یک بارگیری غیرثابت و بدون دیواره اتاق باز بوده و دارای دسترسی بالایی به تمامی سطوح جهت بارگیری هستند که باعث میشود این ماشینآلات را به عنوان بهترین وسیله حمل و نقل جادهای در نظر گرفت.
از مزایای این وسیلهها میتوان به توانایی حمل محمولههایی با ارتفاعهای مختلف و بارهای سنگین با حجم بالا اشاره کرد. همچنین کفیها دارای کف پوشیده شده از چوب چندلایه با روکش ضدآب و ضدخش بوده که به دلیل استفاده از فولاد در ساخت آنها، مقاومت بسیار زیادی در برابر وزنهای بالا دارند. کفیها جهت انتقال انواع مقاطع فولادی طویل از قبیل میلگردها و تیرآهنها بسیار مناسب و مقرون بصرفه هستند. البته لازم به ذکر است که کرایه حمل میلگرد و تیرآهن باتوجه به ابعاد و وزن بالایی که دارند، از دیگر مصنوعات فولادی بالاتر است و این موضوع بر قیمت میلگرد و تیرآهن اثرگذار است.
باتوجه به میزان بالای استفاده از مقاطع فولادی در پروژههای داخلی، حمل و نقل آهنآلات با ۱۴ درصد، پس از انتقال ترکیبات نفتی و شیمیایی، بالاترین میزان بارگیری را در کشور دارند.
بالا رفتن هزینههای جهانی حملونقل در سالهای جاری، باعث شده تا در زمان خرید این محصولات، توجه ویژهای به این مقوله شود. گاهی خرید یک محصول فولادی با قیمتی بالا از کارخانهای نزدیک به محل پروژه، میتواند بصرفه تر از محصولی با قیمتی پایین از مجموعهای با مسافت طولانیتر باشد.
در میان استانهای کشور، استان اصفهان با دارا بودن چند کارخانه عظیم فولادی، رتبه اول کشور از نظر بارگیری مقاطع فولادی را داراست. (در حدود ۲۱ درصد) استان تهران نیز باتوجه به مرکزیت کشور و وجود چندین کارخانه تولیدکننده مصنوعات فولادی از اهمیت بالایی در این زمینه برخوردار است. نقل و انتقال آهنآلات در تهران باتوجه به دسترسی مناسب این شهر به جادههای مواصلاتی کشور، راهآهن سراسری و وجود تعداد زیادی از شرکتهای باربری معتبر، بسیار مناسب و با سرعت بالایی صورت میپذیرد.
مصرفکنندگان با انتخاب یک شرکت باربری مناسب و یا خرید از وبسایتهای معتبر و بهصورت اینترنتی میتوانند قیمت باربری آهن را کاهش داده و در هزینههای جانبی صرفهجویی نمایند.
حملونقل دریایی باتوجه به سهولت در بارگیری و تخلیه، ایمنی بالا و کاهش بار ترافیکی یکی از بهترین روشهای انتقالاتی بوده که مخصوص به قراردادهای بینالمللی است. وجود کانتینرهای ۲۰ و ۴۰ فوتی میتواند حجم بالایی از محصولات فلزی را انتقال داده و با کمترین آسیب به محموله فلزی، به مقصد مربوطه تحویل دهند.
سخن پایانی
ایمنی در حمل و میزان سرعت درانتقال مقاطع فولادی در دنیای امروزی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. باتوجه به تعدد بالای پروژههای عمرانی در کشورهای مختلف، شرکتهای باربری سعی دارند تا با روشهایی گوناگون و مناسب بهترین سرویسدهی را در این زمینه داشته باشند. علاقمندان میتوانند با مراجعه به وبسایت گرفت از تغییرات روزانه هزینه حملونقل آهنآلات از شهر تهران به نقاط مختلف کشور آگاه شده و نسبت به خرید این محصولات با مطلوبترین روش اقدام نمایند.