آهن کشی آسانسور، جزو اولین اقداماتی است که برای نصب این دستگاه انجام میشود. آسانسور یکی از تجهیزاتی است که بهصورت مستقیم با امنیت و سلامتی ساکنین یک ساختمان در ارتباط است؛ بههمیندلیل، از همان مراحل ابتدایی شاسی کشی آسانسور باید به اجرای درست تمام مراحل توجه داشت. افراد متخصص در این زمینه، نکات آهن کشی آسانسور را بهصورت کامل میدانند و میتوانند آن را با امنیت کامل نصب کنند. در این مقاله بر این نکات تأکید میکنیم و درباره فرایند شاسی کشی در آسانسورها صحبت خواهیم کرد.
بعد از اینکه چاه آسانسور حفر شد، باید سازههای فولادی و آهنی را در چاه نصب کرد؛ به این فرایند، آهن کشی آسانسور میگوییم. در این فرایند ستونها به صورت عمودی در جای آسانسور قرار میگیرند تا با نگه داشتن ریلها، امکان رفت و برگشت دستگاه را فراهم کنند. در واقع میتوان گفت سازههای آهنی و فولادی به عنوان قاب آسانسور مورد استفاده قرار میگیرند و هرچقدر باکیفیت بیشتری کار شوند، میزان لرزش اتاق آسانسور کمتر خواهد بود.
آهن کشی به مقاطع فولادی مختلفی نیاز دارد؛ سازه مورد نیاز برای این کار شامل سه قسمت مختلف میشود. قسمت اول ستونها هستند که در چهار طرف چاه آسانسور قرار میگیرند؛ این ستونها با استفاده از نبشی ساخته میشود. هنگام تعیین بودجه مورد نیاز برای شاسی کشی باید به تعداد و سایز نبشیهای مورد نیاز توجه داشته باشید و قیمت نبشی را در زمان نزدیک به خرید بررسی کنید.
مقطع فولادی بعدی که برای آهن کشی نیاز دارید، ناودانی است. ناودانی برای کلافبندی سازه به کار میرود. باتوجهبه ابعاد چاه آسانسور و ظرفیت آسانسور باید تعداد ناودانیهای مورد نیاز را بررسی کنید. معمولا برای این کار از ناودانی سایز ۱۰ استفاده میشود، البته این یک اصل نیست و پیش از بررسی قیمت ناودانی باید از پیمانکار درباره سایز مقاطع فولادی مورد نظرش سوال کنید.
تیرآهن، مقطع فولادی دیگری است که در قسمتهای مختلف آهن کشی استفاده میشود؛ تعداد تیرآهنهای مورد نیاز برای شاسی کشی به دفعات توقف آسانسور، ابعاد چاه و بزرگی آسانسور بستگی دارد. بعد از تعیین تعداد تیرآهنهای مورد نیاز، باید قیمت تیرآهن را از جدول روزانه آن بررسی کنید.
سازه آهنی، برای تحمل تمام بارهای استاتیکی و دینامیکی که از سمت اتاقک آسانسور وارد میشود، به کار میرود. این سازه ریلهای آسانسور را تثبیت میکند. این ریلها هم امکان حرکت آسانسور را فراهم میکنند. در حین حرکت هم بار اتاق به سازه آهنی وارد میشود. این سازه نقش مهمی در امنیت و حرکت درست آسانسور ایفا میکند.
در ادامه مراحل ساخت و نصب سازه مورد نیاز برای چاه آسانسور را به صورت کلی توضیح میدهیم.
پیش از اینکه فرایند اجرایی آغاز شود، مهندسان با استفاده از نرمافزارهای مخصوص، نقشه سازه آهنی و نحوه قرار گرفتن آن در چاه آسانسور را میکشند؛ در این نقشه همه جزئیات مشخص میشود. مهندسان بعد از نقشهکشی آن را از نو بررسی میکنند تا هر نوع ایراد احتمالی را حل کنند و در روند اجرا با مشکل مواجه نشوند.
بعد از قرار دادن ستونهای آهنی، از قسمت بالایی چاه آهن ریسمانی آویزان میشود تا مهندسان مطمئن شوند همه ستونها همسان هستند. در این مرحله همه ناشاقولیها (ناهماهنگیهای ستونهای فولادی) برطرف میشود.
این مرحله، مخصوص ساختمانهایی است که اسکلت بتنی دارند؛ در قسمتهای بعدی درباره تفاوت آهن کشی در ساختمانهای اسکلت فلزی با ساختمانهای اسکلت بتنی صحبت میکنیم.
پلیتها، صفحههایی هستند که در چهار طرف چاه آسانسور بهصورت افقی تعبیه میشوند. وظیفه این صفحهها مهار نیروهایی است که از طرف اتاقک وارد میشود. صفحههای پلیت با سیمان در جایگاه درست نصب میشوند، اما بعد از محکم شدن باید سطح آنها را کامل پاک کرد تا در سازه آهنی ناهماهنگی ایجاد نکنند.
خط تراز، همان جایی است که آسانسور باید در طبقات توقف داشته باشد. اگر این خط بهدرستی تنظیم نشود، بین لبه طبقات و ورودی آسانسور شکاف ایجاد میشود و خطرناک است.
کلافبندی، مرحله نهایی آهن کشی است که در سقف چاه انجام میشود. در این مرحله، مقاطع فولادی به بالاترین قسمت چاه آسانسور جوش داده میشود.
اگر ساختمان اسکلت آهنی داشته باشد، از اسکلت پل گرفته میشود و بخشهایی از آهن کشی آسانسور با قطعات اسکلت ساخته میشود. مثلا ممکن است یکی از ستونهای شاسی، بخشی از اسکلت ساختمان باشد و دیگر مهندسان نبشی جدیدی در چاه آسانسور تعبیه نکنند.
اگر اسکلت سازه بتنی باشد، دیگر نمیتوان از آن پل گرفت. بههمیندلیل افراد متخصص توصیه میکنند پیش از بتنریزی با شرکت نصب و راهاندازی آسانسور ساختمان مشورت کنید و فضای لازم برای چاه آسانسور را به آن اختصاص دهید. در طبقات این ساختمانها از پلیت استفاده میشود و همه پلیتها به شاقولریزی نیاز دارند.
تا این بخش از مقاله با فرایند کلی شاسی کشی در آسانسور آشنا شدید. در این بخش به نکات جزئی که پیش از شروع کار و در هنگام عملیات شاسی کشی باید مورد توجه قرار بگیرد، صحبت میکنیم.
همانطورکه گفتیم، پیش از شروع فرایند اجرا، فرایند کار با تمام جزئیات در نقشه مشخص میشود. مهندسان علاوه بر طراحی نقشه، باید مصالح مورد نیاز برای این کار را هم بسنجند. آنها با توجه به ساختار سازه آهنی، تعداد طبقات ساختمان، ظرفیت آسانسور و سایر فاکتورها، مقدار آهنآلات مورد نیاز را برآورد میکنند.
نقاط جوشکاری، تأثیر بهسزایی در حرکت اتاقک آسانسور در زمان رفت و برگشت بین طبقات دارد. متخصصان برای اتصال مقاطع فولادی، به جای جوش مستقیم، از جوش دادن با استفاده از ورقهای فولادی استفاده میکنند تا از استحکام سازه مطمئن شوند.
روش شاسی کشی آسانسور در ساختمانهایی که ارتفاع زیادی دارند و تعداد طبقات آنها از ۲۰ بیشتر است، با ساختمانهای کوچکتر تفاوت دارد. در ساختمانهای مرتفع، معمولا از دو دستگاه آسانسور استفاده میشود که هرکدام از آنها به صورت جداگانه نبشی کشی میشوند.
تمام سوراخهای مورد نیاز از جمله سوراخ چاه موتورخانه باید پیش از چیدن دیوارها و شاسی کشی آسانسور ایجاد شوند. اگر این کار را فراموش کنید، مجبور میشوید سازههایی که برای شاسی کشی ساختهاید را تخریب کنید.
تعداد ستونهای مورد نیاز برای هر آسانسور به میزان باری که قرار است تحمل کند، برمیگردد.
مطابق با نظر کارشناسان گرفت:
"برای آهن کشی آسانسورهای کوچک با ظرفیت ۴ نفر، چهار ستون در نظر میگیرند و برای شاسی کشی آسانسورهای بزرگتر، به ۶ ستون یا بیشتر نیاز است. با توجه به نکات آهن کشی آسانسور، ۴ ستون در گوشههای چاه قرار میگیرند و بقیه بین آنها تعبیه میشوند."
سخن پایانی
صحبت از نکات آهن کشی آسانسور در متن کار چندان سختی نیست، اما زمانی که نوبت به اجرای شاسی کشی آسانسور میرسد، میتوان درک کرد که این کار چقدر سخت و حساس است و تنها افراد حرفهای از عهده آن برمیآیند. نکته مهمی که باید بدانید این است که شما به عنوان پیمانکار یا مالک ساختمان، فقط وظیفه تأمین مقاطع فولادی و تجهیزات مورد نیاز را برعهده دارید و نباید در اجرای فرایند آهن کشی آسانسور درگیر باشید.