نوسانات قیمت میلگرد بهعنوان یکی از پرمصرفترین و کاربردیترین کالاهای فولادی در صنایعی مانند ساختمانسازی، یکی از چالشهای مهم فعالان بازار آهنآلات است. با عبور قیمت میلگرد از مرز 18 هزار تومان در بازار آزاد تهران، بررسی روزانه بازار آهنآلات بر اساس شرایط موجود و پیشرو اهمیت بیشتری پیدا کرده است. بنابراین، در ادامه مهمترین عوامل مؤثر بر افزایش قیمت میلگرد را مورد بررسی قرار میدهیم.
فاکتورهای متعددی وجود دارند که میتوانند نقش تعیینکنندهای در نوسانات قیمت میلگرد و سایر کالاهای فولادی داشته باشند. بنابراین، با بررسی هر یک از آنها میتوان سیگنالهای مطلوبی درباره شرایط بازار به دست آورد و با خریدوفروش در زمان مناسب، سود و زیان پروژه را کنترل کرد. در این مقاله، 11 عامل اصلی را به شما معرفی میکنیم که میتوانند پررنگترین تأثیرات را بر قیمت میلگرد اعمال کنند.
میزان عرضه به مقدار کالایی (در اینجا میلگرد) گفته میشود که در دسترس مصرفکنندگان قرار میگیرد. درصورتیکه میزان تقاضای بازار برای یک کالا در مدتزمان خاص بیشتر از مقدار عرضه باشد، قاعدتاً قیمت آن کالا افزایش پیدا میکند. عوامل متعددی وجود دارند که میتوانند در برهم خوردن نمودار عرضه و تقاضا تأثیر بگذارند. درصورتیکه کارخانهها به دلایل مختلفی مانند قطعی برق، کمبود مواد اولیه و... نتوانند مقدار میلگرد موردنیاز بازار را تولید کنند، میلگردهای موجود در بازار کاهش یافته و قیمت آنها افزایش پیدا میکند.
میزان تقاضای بازار نیز در فصلهای گرم سال و افزایش پروژههای عمرانی، افزایش نیاز صنایع، ورود پروژههای عمرانی به بودجهبندی سالانه دولت یا... بیشتر میشود. در این صورت، میزان میلگرد عرضهشده به بازار پاسخگوی نیاز مصرفکنندگان نخواهد بود. بنابراین، گرانی در بازار آهنآلات اتفاق میافتد. کمبود میلگرد در بازار همچنین میتواند به دلیل انبار کردن آنها توسط پخشکنندهها برای افزایش قیمت نیز اتفاق بیفتد.
بیشتر بخوانید: سرمایه گذاری با خرید میلگرد و آهن آلات
برای تولید میلگرد، واردات برخی مواد اولیه الزامی است. این در حالی بوده که تحریمهای اعمالشده بر صنایع کشور و کاهش ارزش ریال در مقابل دلار و یورو تأمین مواد موردنیاز تولیدکنندگان داخلی را بسیار دشوار و هزینهبر کرده است. این امر میتواند موجب کمبود مواد اولیه در بسیاری از کارخانههای تولیدکننده میلگرد شود. این امر درنهایت منجر به کاهش عرضه، افزایش هزینه تولید و بالا رفتن قیمت میلگرد در بازار میشود.
فرایند تولید میلگرد هزینههای متعددی را به همراه دارد. این هزینهها بابت مواد اولیه، سرویس و نگهداری دستگاهها، حملونقل، نیروی کار و... صرف میشوند. بنابراین، افزایش هزینههای زندگی و حقوق نیروی کار، تغییر نرخ حملونقل و افزایش نرخ ارز میتوانند منجر به افزایش هزینههای تولیدی در کارخانههای فولادی و قیمت نهایی میلگردها شوند.
با توجه به تأثیر تحریمها و ارزش ریال بر روی صنایع فولاد، میتوان اهمیت شرایط سیاسی و روابط بینالمللی ایران در هزینههای تولید و قیمت میلگرد را بهوضوح احساس کرد. درواقع هرچه وضعیت مذاکرات وین بهتر پیش برود و تحریمها کمتر شوند، شرایط برای تولیدکنندگان و مصرفکنندگان میلگرد نیز بهتر خواهد شد. از طرف دیگر، اذهان عمومی تحت تأثیر اخبار سیاسی تحریک میشوند. بنابراین، با انتشار هر خبری درباره شرایط مذاکرات شاهد نوسانات بازار ارز و آهنآلات هستیم.
با توجه به اینکه حملونقل و ارسال میلگردها همواره با ماشینهای سنگینی مانند کامیون انجام میشود، تأثیر افزایش قیمت سوخت در قیمت این مقاطع فولادی را نباید دستکم گرفت. لازم به ذکر است که این مؤلفه در قیمت میلگردهای درب کارخانه بیتأثیر است و تنها در قیمت نهایی میلگرد که به دست مصرفکننده میرسد، احساس میشود.
شاهد حملونقل ازنظر بسیاری کماهمیت باشد؛ اما جزء یکی از مهمترین عوامل مؤثر بر قیمت مقاطع فولادی به شمار میآید. هزینههای حملونقل از جابجایی مواد اولیه از معادن تا کارخانهها تا انتقال مقاطع فولادی به مراکز پخش و سپس ارسال آنها به آدرس مصرفکننده را شامل میشوند. درصورتیکه نرخی که برای هزینه حملونقل در نظر گرفته میشود تغییر کند، تأثیر چشمگیری بر قیمت میلگردها خواهد گذاشت.
یکی از مهمترین عوامل مؤثر بر قیمت میلگرد، نوسانات نرخ ارز است. این نوسانات میتوانند منشأ داخلی یا بینالمللی داشته باشند. برای مثال، تحریمها و شرایط سیاسی کشور توانستهاند نرخ ارز را بهشدت افزایش دهند. افزایش نرخ ارز میتواند هزینههایی مانند حملونقل، خرید مواد اولیه، سرویس دستگاهها و مواردی مانند آن را بالا ببرد. نرخ ارز به دلیل تأثیری که بر هزینههای تولید میگذارد، در تعیین قیمت میلگردها نقش تعیینکنندهای دارد.
ایران با برخورداری از معادن آهن متعدد، بهعنوان یکی از صادرکنندگان سنگآهن به دنیا شناخته میشود. بااینحال، به نظر میرسد که عدم وجود مدیریت مطلوب بر صادرات این ماده ارزشمند، تأمین مواد اولیه تولیدکنندگان داخلی میلگرد و سایر مقاطع فولادی را با مشکل روبهرو کرده است. تا حدی که تولیدکنندگان داخلی با کمبود مواد اولیه مواجه شده و مجبور به تأمین آن از راههای دیگر یا کاهش عرضه خود میشوند.
قیمت میلگرد از درب کارخانه تا کف بازار به چندین نرخ فروخته میشود. برای مثال، در هفته دوم فروردین 1401 شاهد خریدوفروش میلگرد با قیمتی بین 18000 تا 18800 تومان در بازار تهران بودهایم. همین امر میتواند شرایط بازار را بهم ریخته و وضوح قیمت و تکنرخی بودن آن را از بین ببرد. بنابراین، قیمت میلگرد بهصورت غیرمنطقی رو به افزایش میگذارد.
بر اساس آمارها، بازار فلزاتی مانند مقاطع فولادی بهعنوان یکی از ارزشمندترین بازارهای بورس کالا شناخته میشود و همواره در صدر معاملات این بازار قرار دارد. بنابراین، هرگونه تغییر در قیمت مقاطع فولادی و فلزی مانند میلگرد را میتوان تا حد زیادی به بورس کالا بستگی دارد.
به دلیل شیوع کرونا و کاهش میزان عرضه مواد اولیه صنایع فولادی از طرف صادرکنندگان بزرگی مانند چین، قیمت جهانی این فلز افزایش پیدا کرده است. از طرف دیگر، حمله روسیه به اوکراین بهعنوان یکی از بزرگترین صادرکنندگان انرژی به سراسر دنیا، قیمت جهانی انرژی افزایش یافته است. بنابراین، در حال حاضر قیمت کالاهای فولادی بهصورت جهانی افزایش یافته است.
سخن پایانی
طی چند سال اخیر شاهد نوسانات متعددی در بازار آهنآلات بودهایم؛ اما آغاز سال جدید با اوجگیری کمسابقه قیمت میلگرد همراه بوده است. با توجه به چالشهای بازار فولاد، شناخت عوامل ذکرشده و تأثیر آنها بر رفتار نمودار قیمت میتواند به دریافت سیگنالهای خریدوفروش در زمان مناسب کمک کند.