تفاوت تیرآهن سبک و سنگین چیست؟

تفاوت تیرآهن سبک و سنگین موضوع اصلی صحبت ما در این مقاله است و با تعریف هریک از آن‌ها درک این تفاوت را برای شما قابل‌فهم و آسان‌تر می‌کنیم. اگر به شکل ظاهری تیرآهن‌های فولادی دقت کرده باشید متوجه خواهید شد که شباهت بسیار زیادی به حروف انگلیسی H داشته و به همین خاطر آن را هاش بیم (H Beam) یا تیرآهن هاش می‌نامند که اصلی‌ترین کاربرد آن‌ها در ساخت ستون‌های اصلی ساختمان، ساخت پل‌ها و همچنین در ساخت کامیون‌ها خلاصه می‌شود.

اما تفاوت آهن سبک و سنگین باعث شده تا افراد آن‌ها را به اسم هاش سبک و هاش سنگین بشناسند. تفاوت بین این آهن‌ها مربوط به شاخصه‌های مختلفی است که در ادامه هریک از این شاخصه‌ها را برای شما به طور کامل مورد بررسی قرار خواهیم داد؛ اما از طرفی همین تفاوت‌ها باعث شده تا نوع سبک و سنگین هرکدام کاربردهای خاص خودشان را داشته باشند. تا انتهای این متن ما را همراهی کنید تا اطلاعات بیشتری درباره این دودسته و تفاوت آن‌ها در اختیار شما قرار دهیم.

تیرآهن هاش چیست؟

تیرآهن هاش درواقع یک نوع متریال محکم و پرکاربرد در صنعت ساختمان‌سازی و مهندسی عمران به‌حساب می‌آید. این تیرآهن یک فولاد نورد شده به شکل H است. در ابتدا لازم است بدانید که دو قسمت بالا و پایین تیرآهن را بال و قسمت میانی وصل شده به دو بال را جان (web) می‌نامند.

این نوع تیرآهن‌ها بر اساس فاکتورهایی مانند ارتفاع و عرض بال به سه دسته باریک بال، متوسط بال و پهن بال تقسیم‌بندی می‌شوند. از آنجایی که بال‌های این قطعات فولادی موازی هستند، به‌این‌ترتیب ساخت، اتصال و نصب را بسیار راحت‌تر کرده‌اند. درصورتی‌که از این تیرآهن‌ها در ساخت سازه‌های خود استفاده کنید، می‌توانید بار مرده وارد بر آن را 20 تا 30 درصد کاهش دهید. ازجمله ویژگی‌های این مقاطع فولادی می‌توان به مواردی مانند خواص مکانیکی مناسب در سازه، دقت بالا، وزن سبک و ضریب مقطع بالا اشاره کرد. اگر قصد خرید انواع تیرآهن را دارید می‌توانید با کلیک بر روی قیمت تیرآهن به صفحه مربوطه بروید و بعد از اطلاع از  قیمت‌ها و مقایسه آن، محصول موردنظر خود را به‌صورت اینترنتی و کاملاً مقرون‌به‌صرفه در مقادیر دلخواه خریداری کنید.

 تفاوت تیرآهن هاش سبک و هاش سنگین

هاش سبک به تیرآهنی می‌گویند که شکل H داشته و به دلیل ضخامت کم‌جان و طول کمتر بال، نسبت به هاش سنگین‌وزن پایین‌تری داشته و می‌تواند وزن سازه را نیز کاهش دهد؛ اما از طرفی به دلیل وزن سبک‌تر تحمل بار آن هم کمتر است. هاش سنگین هم مانند نوع سبک به شکل H انگلیسی بوده، اما ضخامت جان، بال و طول و ارتفاع آن‌ها همگی باهم برابر هستند. همین موضوع باعث شده تا وزن متریال زیاد باشد و متعاقباً وزن سازه را نیز افزایش دهد. اما باید به این نکته توجه داشته باشید که وزن بیشتر آن تحمل نیروهای وارده بر سازه را راحت‌تر کرده و دامنه کاربرد آن در صنعت ساخت‌و‌ساز را بیشتر می‌کند. اما از اصلی‌ترین راه‌های تشخیص تفاوت آهن سبک و سنگین توجه به دو فاکتور ضخامت و وزن است که باتوجه‌به آن‌ها به‌راحتی و حتی به شکل چشمی هم می‌توانید به فرق هاش سبک و سنگین پی ببرید. اما اصولاً اطلاعات دقیق و کامل محصول روی بندیل آن نوشته شده است.

مقایسه تیرآهن هاش سبک و سنگین از جهات مختلف

تیرآهن هاش سنگین و سبک از نظر فنی و ظاهری تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند که این تفاوت‌ها می‌توانند از جهات مختلف روی کاربرد و نوع مصرف آن‌ها تأثیرگذار باشند. تفاوت تیرآهن و سبک و سنگین شامل مواردی همچون وزن، کیفیت و استحکام، ابعاد، روش تولید و کاربرد می‌شود که در ادامه هریک از آن‌ها به شکل جداگانه و مفصل برای شما بررسی می‌کنیم.

تفاوت از نظر وزن

اولین تفاوت هاش سبک و سنگین مربوط به وزن آن‌ها است که به‌راحتی می‌توانید این موضوع را از روی نام آن‌ها نیز تشخیص دهید. از هاش سبک به‌ دلیل وزن کمتر آن در ساخت سازه‌های معمولی و از هاش سنگین به‌خاطر وزن و ضخامت بیشتر در ساخت سازه‌های بزرگ و مرتفع استفاده می‌شود. اما نکته‌ای که در این قسمت باید به آن توجه کنید این است که هاش سنگین بیشتر در قسمت‌های پایینی ساختمان برای مقاوم‌سازی بیشتر استفاده می‌شود؛ استفاده از این تیرآهن‌ها در طبقات بالایی ساختمان اشتباه بوده و باعث می‌شود بارهای اضافه آن به کل ساختمان وارد شود.

تفاوت از نظر کیفیت و استحکام

وزن بیشتر هاش سنگین باعث شده تا بتواند نسبت به هاش سبک نیروهای کششی بیشتری را تحمل کند. باوجوداینکه تیرآهن سبک در برابر مانش موضعی عملکردی بهتری از خود نشان می‌دهد، اما باز هم با تمام این اوصاف وزن بیشتر H سنگین افزایش استحکام و کیفیت را به دنبال دارد.

تفاوت از نظر ابعاد

ضخامت جان و بال H سنگین با یکدیگر برابر و طول و ارتفاع آن هم‌اندازه‌های یکسانی دارند؛ اما طول بال H سبک نسبت به ارتفاع آن کمتر و ضخامت قسمت جان آن هم از بال کمتر است. از طرفی نوع سنگین را می‌توان حتی تا 100 متر نیز تولید کرد، اما نوع سبک تنها تا 30 متر قابلیت تولید دارد.

تفاوت از نظر روش تولید

در فرایند تولید H سنگین از نوردهای چند جهته استفاده شده تا شکل H در آن به‌خوبی اجرا شود یا برای تولید آن از روش جوشکاری استفاده کرده و دو بال را به قسمت جان آن جوش می‌دهند؛ اما روش تولید H سبک بسیار راحت‌تر و ساده‌تر بوده و در این راستا فقط از یک مجموعه رول معمولی استفاده می‌کنند.

تفاوت از نظر کاربرد

به‌طورکلی از انواع تیرآهن‌ها برای ساخت ستون، اسکلت فلزی ساختمان، پل یا تولید و ساخت ماشین‌آلات سنگین استفاده می‌شود. هاش سبک معمولاً در سازه‌هایی کاربرد دارد که نیاز است حتماً وزن و فشار کمی به سازه وارد شود یا از طرفی استحکام و مقاومت خیلی زیاد هم لازم نباشد. در مقابل از هاش سنگین به‌خاطر وزن بیشتری که دارد در ساخت ساختمان‌های بزرگ، ستون‌های اصلی ساختمان و همچنین اجرای سازه‌هایی که به مقاومت و استحکام بالایی نیاز دارند، استفاده می‌شود. وظیفه اصلی تیرآهن در ساختمان‌ها این است که فشار اصلی وارده بر ساختمان را بین ستون‌های فرعی و دیوارهای جانبی پخش کرده و آن را به حداقل برساند.

در این مقاله به این موضوع پی بردیم که تیرآهن‌های H شکل به دودسته سبک و سنگین تقسیم‌بندی می‌شوند و اطلاع از تفاوت تیرآهن سبک و سنگین برای کاربرد و استفاده صحیح از آن‌ها، بسیار مهم است. همان‌طور که گفتیم تیرآهن هاش سبک و سنگین از جهات مختلفی مانند وزن، ابعاد، استحکام و کیفیت، روش تولید و کاربرد با یکدیگر تفاوت دارند. تفاوت آهن سبک و سنگین بیشتر در نوع کاربرد آن‌ها خلاصه می‌شود؛ اگر قصد اجرای سازه بزرگ و عظیم با تحمل وزن بالا را دارید، باید از هاش سنگین استفاده کنید؛ اما اگر می‌خواهید سازه‌های معمولی را به اجرا درآورید که به تحمل بار زیادی نیاز ندارند و باید وزن وارده به ساختمان کم باشد، از تیرآهن هاش سبک استفاده کنید.