پلیت (بیس پلیت) چگونه تولید می‌شود؟

پلیت یکی از محصولات فولادی یا آلومینیومی پرکاربرد در صنایع مختلف مانند ساختمان‌سازی، ساخت لوازم‌خانگی، خودروسازی، ساخت هواپیما و... است. اگر در صنعت ساخت‌وساز فعال هستید، قطعاً از پلیت‌ها استفاده کرده‌اید. پلیت مورداستفاده در ساختمان‌سازی عمدتاً از جنس ورق سیاه است و برای تقویت استحکام و ایمنی در سازه‌ها به کار می‌رود. ازاین‌رو، نقش بسیار پررنگی در مقاومت سازه در هنگام وقوع حوادث طبیعی مانند زلزله دارد و استفاده از آن برای افزایش طول عمر ساختمان الزامی است. در ادامه با ما همراه باشید تا با پلیت، کاربردها و مشخصات آن بیشتر آشنا شوید.

پلیت چیست و چگونه تولید می‌شود؟

پلیت یا همان بیس پلیت نوعی ورق فولادی برش خورده به‌صورت مربع یا مستطیل است. این محصول معمولاً با استفاده از ورق آهن تولید می‌شود. در میان ورق‌های آهنی، ورق سیاه به دلیل استحکام و مقاومت بالا در برابر نیروهای وارده و ضدزنگ بودن، بهترین گزینه برای ساخت پلیت است. بیس پلیت‌های فولادی به دلیل طول عمر بالا، قیمت مناسب و مقاومت مطلوب خود بیشترین کاربرد را در صنایع دارند. قیمت ورق سیاه مهم‌ترین عامل تعیین‌کننده قیمت این محصول است.

پلیت یا همان شیت ورق به‌کاررفته در پروژه‌های عمرانی عملکرد بسیار مطلوبی در انتقال بارهای مرده و زنده به ستون و فونداسیون دارند. آن‌ها به دلیل مقاومت و دوام بالا و قابلیت‌های مانند خم‌پذیری و انعطاف‌پذیری در ساخت لوازم‌خانگی و تزئینات دکوراسیون نیز کاربرد دارند. این دسته پلیت‌ها را معمولاً با نقره، طلا یا پلاتین پوشش می‌دهند تا جلوه ظاهری زیباتری پیدا کنند.

برای ساخت پلیت‌ها از اسلب‌ها استفاده می‌شود. اسلب به‌کاررفته در خطوط تولید با فرآیندی مشابه ساخت ورق سیاه به ویژگی‌های ساختاری موردنظر می‌رسد و برای دستیابی به ضخامت مطلوب، 4 الی 5 مرتبه از میان غلتک‌ها عبور داده می‌شود. در آخر، شیت به‌دست‌آمده را در حوضچه‌های اسیدی غوطه‌ور می‌کنند تا لایه‌های اکسیدی سطح شیت از آن جدا شود و با آب شستشو می‌دهند.

مشخصات پلیت

کارخانه‌های فولادی، پلیت‌ها را در ضخامت‌های متنوعی تولید می‌کنند. واحد اندازه‌گیری ضخامت پلیت، میلی‌متر است. پلیت موجود در بازار می‌توانند از نوع پلیت برگ باشند و ضخامت کمتر از 6 میلی‌متر داشته باشند. شیت ورق‌های همچنین ممکن است با ضخامت بالاتر از 6 میلی‌متر تولید شوند؛ که در این صورت به‌عنوان پلیت آهنی در بازار شناخته می‌شوند. پلیت‌های به‌کاررفته در ستون‌ها و سایر کاربردهای ساختمانی معمولاً دارای سایز 3 میلی‌متر هستند.

مواد تشکیل‌دهنده پلیت‌ها

پلیت‌ها با استفاده از آلیاژها و فلزات مختلفی تولید می‌شوند. آن‌ها می‌توانند از جنس فولاد نورد سرد، آلومینیوم، برنج، آلیاژ نیکل، مس یا قلع باشند. شیت فولادی به دلیل مقاومت بسیار بالا کاربرد بیشتری نیز در صنایع دارد. از مهم‌ترین شیت‌های فولاد می‌توان به آلیاژ کربن، پلیت آلیاژی سنگین، فولاد کربن، آلیاژ مقاوم در برابر خوردگی، آلیاژهای مقاوم در برابر سایش، فولاد ضدزنگ سری 300 و 400، پلیت با روکش کربید کروم، فولاد مقاوم در برابر حرارت، فولاد کربنی با کیفیت مخازن تحت فشار و... اشاره کرد.

انواع پلیت

پلیت‌ها را می‌توان بر اساس ضخامت و شکل ظاهری آن‌ها دسته‌بندی کرد. پلیت‌ها بر اساس ضخامت خود به دو دسته نازک و ضخیم تقسیم می‌شوند. پلیت‌های نازک را به‌عنوان پلیت برگ یا فویل نیز می‌شناسیم. آن‌ها انعطاف‌پذیری و شکل‌پذیری بسیار بالاتری نسبت به پلیت‌های ضخیم دارند. پلیت ضخیم یا همان پلیت سازه‌ای (پلیت آهنی) عمدتاً در کاربردهایی استفاده می‌شود که به مقاومت بسیار بالایی نیاز دارند. همچنین پلیت‌ها را ازنظر ظاهری می‌توان به دو دسته زیر تقسیم کرد:

• پلیت مسطح و تخت
• پلیت رول شده یا مارپیچ

پلیت ساختمان چیست؟

یکی از مهم‌ترین انواع پلیت، بیس پلیت یا همان پلیت ساختمان است که در پروژه‌های عمرانی کاربرد بالایی دارد. استفاده از بیس پلیت به شکل صفحه‌ستون در ساختمان‌ها و سازه‌های بتنی، سطح تماس فونداسیون ستون را به‌طور قابل‌توجهی افزایش می‌دهد و امکان انتقال تنش‌ها، فشارها و بارها به فونداسیون را فراهم می‌کند. فشار و بار مذکور در صورت عدم وجود صفحه پلیت به بتن که آخرین لایه است وارد می‌شود؛ که این امر ممکن است به تخریب ساختمان یا ایجاد ترک در بتن منجر شود. بنابراین، وجود بیس پلیت در ساختمان‌های بتنی برای حفظ استحکام و ایمنی سازه در هنگام رانش زمین یا وقوع زلزله از اهمیت بالایی برخوردار است.

کاربردهای پلیت در صنایع مختلف

شیت ورق یا همان پلیت کاربردهای متعدد و متنوعی در صنایع مختلف دارد. رایج‌ترین و شناخته‌شده‌ترین کاربرد این محصول، ایجاد لنگر تیرهای فولادی، صفحه‌ستون و بدنه و بال‌های هواپیما هستند. از دیگر کاربردهای آن در صنایع می‌توان به ساخت ترانسفورماتور، هود آشپزخانه، لوازم‌خانگی، قفسه کتاب، کابینت‌های واحد برودتی و یخچال‌های بزرگ، ساخت ماشین‌های الکتریکی، بدنه کامیون‌ها و خودروها،، ساخت علائم راهنمایی و رانندگی، نمای ساختمان‌ها و... اشاره کرد.

یکی از انواع شیت ورق، پلیت زره‌پوش است که برای تولید ماشین‌های زره‌پوش و کاربردهای نظامی مورداستفاده قرار می‌گیرد و از مقاومت و استحکام بسیار بالایی برخوردار است. همچنین ساخت سازه‌هایی مانند دکل حفاری، سکوهای نفتی، تجهیزات پالایشی و... ازجمله کاربردهای پلیت در صنعت نفت و گاز به شمار می‌آید.