وحید یعقوبی، معاون انجمن فولاد ایران، در گفت و گویی در مورد وضعیت صادرات فولاد در سال جاری، اظهار کرد: در آمار ۶ ماهه فولاد ۲ اتفاق قابل توجه بود که مورد نخست مربوط به وضعیت تولید میشود که در مقایسه با مدت مشابه پارسال افزایش یافته است و عمده دلیل آن نیز مدیریت بهتر انرژی بود؛ در ماههای تیر و مرداد وضعیت تأمین برق واحدهای تولیدی نسبت به پارسال بسیار بهتر بود. با یک فرصت سوزی بزرگ، یک میلیارد دلار خسارت به فولاد وارد شد و صادرات فولاد کاهش یافت.
معاون اجرایی انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران افزود: نکته بعدی که در این آمار به چشم میخورد مربوط به کاهش ۱۵ درصدی مجموع صادرات فولاد میشود؛ عمده دلیل بروز این اتفاق به اعمال عوارض صادراتی روی محصولات فولادی در ابتدای سال بر میگردد.
وی ادامه داد: منحنی قیمتی فولاد یک منحنی سینوسی است و با توجه به تأثیر جنگ اوکراین، قیمت فولاد به قله خود رسیده بود اما متأسفانه کشور یک فرصت سوزی بزرگ انجام داد و در قله قیمتها، عوارض صادراتی روی فولاد اعمال کرد و قیمت میلگرد، پروفیل و… را دچار تغییراتی عظیم کرد.
یعقوبی افزود: بنابراین در زمانی که ایران میتوانست در خلأ روسیه و اوکراین، بازارهای صادراتی را بگیرد، مصوبه عوارض صادراتی باعث از دست رفتن بازار صادراتی ایران شد و تخمین زده میشود که یک میلیارد دلار از این ناحیه به کشور خسارت وارد شد.
وی اضافه کرد: در واقع در آن زمان که ایران میتوانست صادرات خوبی در حوزه فولاد داشته باشد، مصوبه عوارض صادراتی مانع از تحقق این امر شد و کشورهای ترکیه و چین بازارها را قبضه کردند.
معاون اجرایی انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران ادامه داد: همان زمان هم ما نامه زدیم که نتیجه این عوارض صادراتی در سه تا چهار ماه آینده دیده میشود زیرا صادرات فولاد ایران از نوع سفارشی است؛ یعنی امروز سفارش میگیرید، تولید میکنید و در ۳ تا ۴ ماه آینده صادرات میکنید؛ بنابراین نتایج اعمال عوارض صادراتی را تیر و مرداد دیدیم و در آمارها به وضوح این مساله مشخص شده است.
یعقوبی اضافه کرد: در ۶ ماه نخست امسال صادرات فولاد در مجموع ۱۵ درصد و در ۵ ماه نخست صادرات فولاد در مجموع ۱۹ درصد کاهش یافت.
وی ادامه داد: پس از اینکه اخذ عوارض صادراتی متوقف شد در شهریور ماه نسبت به مرداد ماه افزایش صادرات داشتیم زیرا هم به دلیل رفع محدودیتهای برقی تولید افزایش یافته و هم سفارشات خرداد ماه و قبل تر آماده صادرات شده بود که منجر شد افت ۱۹ درصدی در مرداد ماه تبدیل به افت ۱۵ درصدی در شهریور ماه شود اما نکته این است که به هر حال یک کاهش ۱۵ درصدی در صادرات داریم.
یعقوبی در مورد میزان ارزآوری صادرات فولاد، اظهار کرد: سال گذشته حدود ۶ میلیارد دلار صادرات فولاد داشتیم و در ۶ ماه نخست امسال نیز تقریباً ۲.۲ میلیارد دلار صادرات انجام شده است و اگر عوارض صادراتی اعمال نمیشد پیش بینیها افزایش صادرات یک میلیون تنی بود و صادرات در نیمه نخست ۳ میلیارد دلار میشد.
معاون اجرایی انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران تصریح کرد: روسیه به واسطه تحریمهایی که دارد وارد بازارهای صادراتی ما شد و رقابت بین ما و روسیه شکل گرفت و با دامپینگی که روسیه کرد سهم ما در بازارهای صادراتی کم شد و اگرچه صادرکنندگان در برخی از محمولهها دچار زیان شدند و سهم کم شد، اما بازارها را حفظ کردند زیرا بازارهای صادراتی بلندمدت هستند.
وی در خصوص جبران زیان وارد شده، گفت: طبق پیش بینیهایی که مؤسسات تحلیلی ارائه کردند، تا ۳ ماه اول سال ۲۰۲۳ روند تقاضای فولاد نزولی است؛ یعنی عملاً پیش بینی نمیشود که قیمت تیرآهن و سایر مقاطع افزایش چندانی یابد و نوسان خاصی نخواهد داشت.
معاون اجرایی انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران افزود: در مورد کف قیمتی فولاد هم دو نظریه وجود دارد؛ نخست اینکه به دلیل بالا رفتن نرخ بهره در آمریکا و نزولی بودن نرخ کامودیتی ها، نرخ فولاد متأثر خواهد شد و از این هم کمتر خواهد شد و نظریه دوم هم این است که قیمت کمتر از این برای تولیدکنندگان فولاد جهان به صرفه نیست و به دلیل افزایش نرخ گاز و تعطیلی برخی از کارخانجات در اروپا و رسیدن قیمتها به کف، بنابراین دیگر قیمت فولاد از این پایینتر نخواهد بود. این دو نظریه متفاوت است که باید ببینیم کدام یک محقق میشود.
وی ادامه داد: روند نزولی قیمتهای جهانی روی صادرات فولاد اثرگذار است؛ اگرچه صادرات در شهریور ماه افزایش یافته اما روند، روند نزولی است و به نظر نمیرسد که بتوان تا پایان سال این افت ۱۵ درصدی را جبران کرد و حتی پیش بینی این است که به میزان صادرات پارسال هم نرسیم.
یعقوبی تصریح کرد: امسال احتمالاً در بهترین حالت و با کمک دولت برای توسعه صادرات، ۵ تا ۵.۵ میلیارد دلار صادرات خواهیم داشت و این امر باعث تغییر قیمت آهن در بازار داخلی نیز می شود.