از سکه افتادن بازار آهن و فولاد با توجه به سیگنال های نوسانی جهانی

رکوردشکنی مستمر تورمی در بزرگ‌ترین اقتصادهای جهان، با وجود اخذ سیاست‌های انقباضی، از دیگر موانع صعود مجدد قیمت فولاد است. در ادامه بلاتکلیفی چین در کاهش قرنطینه کرونایی یا استمرار آن مانع بازگشت شرایط به حالت پایدار و باثبات می‌شود. در چنین شرایطی می‌توان این‌طور ادعا کرد که نبود دورنمای روشن و مثبت از اقتصاد جهانی مانع بازگشت قیمت‌ها به روند صعودی است. به‌دنبال تغییرات یادشده، برخی از بزرگ‌ترین فولادسازان دنیا اقدام به کاهش تولید کرده‌ و فولادسازان چینی نیز برای جلوگیری از ضرر ارزان‌فروشی، فرآیندهای اورهال یا تعمیرات اساسی خود را زودتر از موعد آغاز کرده‌اند. البته رئیس‌جمهوری چین خواستار اتحاد اقتصادهای دنیا برای بازگرداندن اقتصاد به مسیر رشد شده و این موضوع سیگنال مثبتی را روانه بازارهای جهانی می‌کند.

ارزیابی بازار آهن و فولاد در سطح بین المللی

معاملات آهن و فولاد در هفته‌های اخیر روند پرنوسانی را پشت‌سر گذاشته است، چین در مقام بزرگ‌ترین تولیدکننده و مصرف‌کننده فولاد جهان، از اثرگذاری بالایی بر این بازار برخوردار است. بر همین اساس نیز اتفاقات داخلی این کشور، سیگنال‌های قوی را روانه بازار فولاد دنیا کرده است.

این کشور در ماه‌های اخیر با شیوع مجدد ویروس کرونا روبه‌رو شد و تمهیدات سفت و سختی را برای رویارویی با این شرایط اعمال کرد. تلاش این دولت برای مقابله با همه‌گیری مجدد کرونا که از آن با عنوان کروناصفر یاد می‌شود، به اعمال قرنطینه‌های سختگیرانه در این کشور طی ماه آوریل و مه منتهی شد. در ادامه با بهبود شرایط همه‌گیری کرونا در چین، امید به رفع قرنطینه در این کشور افزایش یافت. 

درواقع، انتظار می‌رفت با تغییر شرایط، مجددا تقاضا برای فولاد به شرایط عادی بازگردد و نرخ محصولات فولادی بین المللی روند مناسبی را در پیش بگیرد، اما قیمت تیرآهن، پروفیل، میلگرد و سایر مقاطع فولادی باتوجه به کمبود ها دچار نوسانات زیادی شده اند. اما این تغییر آنقدرها هم تاثیر جدی و ماندگاری بر بازار فولاد دنیا نداشت. بدین‌ترتیب بازار آهن و فولاد دنیا در ماه ژوئن همچنان کم‌فروغ است؛ در همین حال، باید تاکید کرد که به‌دنبال کاهش مقررات قرنطینه در چین مجددا شاهد افزایش مبتلایان در این کشور پرجمعیت بودیم؛ بنابراین نمی‌توان به‌سرعت منتظر عادی شدن شرایط و بازگشت چین به شرایط رونق اقتصادی باشیم.

مهم‌ترین عوامل موثر بر روند قیمت فولاد

همان‌طور که پیش‌تر هم اشاره شد، در ماه‌های آوریل و مه و به‌دنبال محدودیت‌های کرونایی چین، از میزان ساخت‌وساز در این کشور کاسته شد و بدین‌ترتیب شاهد افزایش موجودی محصولات فولادی در انبارها بودیم و همین موضوع نیز مانع بازگشت قیمت فولاد به روند صعودی شد. به‌علاوه آنکه اعتماد دنیا به تداوم توسعه اقتصادی چین در دوران کرونا، کاسته شده است. افت اعتماد عمومی به کاهش ساخت‌وساز در این کشور منجر شده است. بدین‌ترتیب نباید منتظر رونق گرفتن تقاضا برای خرید فولاد در بازارهای جهانی باشیم.

در ادامه باید تاکید کرد که اکنون چین به‌عنوان نخستین مصرف‌کننده بزرگ فولاد دنیا در آستانه فصل باران‌های موسمی قرار دارد، باران‌های سیل‌آسایی که بخشی از فعالیت‌های ساخت‌وساز را در این کشور متوقف می‌کند؛ بنابراین فرصت رونق بازار فولاد تا حدودی از دست رفته است.

روند معاملات فولاد را در سایر بازارها

محدودیت تقاضا برای خرید فولاد به سقوط قیمت این فلز در بازارهای جهانی منجر شده است. افت تقاضا برای خرید فولاد به‌حدی شدت گرفته که فولادسازان ترک، تخفیفات قابل‌ملاحظه و چند صددلاری برای فروش محصولات خود می‌دهند و قیمت میلگرد را تا حد زیادی کاهش داده‌اند. همزمان قیمت قراضه وارداتی به این کشور که به‌عنوان ماده اولیه صنعت فولاد این کشور استفاده می‌شود، روند نزولی را طی می‌کند. 

به بیان دیگر، کاهش قیمت فولاد و نبود مشتری برای خرید این محصول استراتژیک، بازار قراضه را از سکه انداخته، تاجایی که قیمت قراضه به پایین‌ترین نرخ خود از نوامبر ۲۰۲۰ رسیده است. در چنین شرایطی، متقاضیان محصولات فولادی ترکیه به‌دنبال آن هستند تا محصولات فولادی این کشور را با قیمت پایینی خریداری کنند. در ادامه باید خاطرنشان کرد که طی هفته‌های گذشته شاهد از دست رفتن ارزش دلار و یورو بوده‌ایم. در چنین شرایطی، انتظار می‌رفت بهای کامودیتی‌ها افزایش یابد.  با این وجود، اجرای سیاست‌های انقباضی از سوی امریکا و کشورهای اروپایی و به شکل دقیق کشورهای گروه G7 با هدف کاهش تورم، مانع رشد قیمت کامودیتی‌ها و فولاد در هفته‌های اخیر بوده است. 

سیاست‌های یادشده از سرعت رشد اقتصادی در مناطق یادشده می‌کاهد و انتظار می‌رود تقاضا برای خرید فلزات صنعتی کاهش یابد؛ بنابراین تلاش اقتصادهای بزرگ برای کاهش تورم و ایجاد رکود خودخواسته برای مقابله با این شرایط، به سدی در برابر رشد قیمت‌ها بدل شده است.

عملکرد سایر کشورها چه تاثیری بر عملکرد بازار فولاد در سطح بین‌المللی داشته است؟

روسیه و اوکراین از فولادسازان بزرگ جهان هستند که بخش بزرگی از فولاد خود را روانه بازارهای جهانی می‌کنند. به‌دنبال حمله نظامی روسیه به خاک اوکراین شاهد تغییر معادلات در بازار جهانی فولاد بودیم.  از یک‌سو مسیر صادرات فولاد اوکراین به‌دنبال این حمله نظامی عملا متوقف شده و از سوی دیگر، این تنش‌های استراتژیک به رشد قیمت فولاد در بازارهای جهانی منجر شد. با این وجود، روند صعودی قیمت فولاد ادامه‌دار نبود.  تحریم روسیه توسط کشورهای اروپایی که عموما مقصد اصلی صادرات این کشور بودند، معادلات صادرات فولاد را در دنیا تغییر داد. در واقع روسیه با هدف تداوم صادرات محصولات خود اقدام به ارزان‌فروشی فولاد در بازار جهانی با هدف دورزدن تحریم‌ها کرد و تخفیف های روسیه، شوک بزرگی به تولید فولاد ایران وارد کرد.

به عبارت دیگر روند کاهشی قیمت فولاد موجب تقویت بازار جهانی می شود؛ صنعت فولاد ایران نیز در سال های اخیر با تحریم ها و محدودیت های روابط جهانی مواجه بوده و اکنون در شرایط فعلی، فولاد روسیه به رقیبی اصلی برای صنعت ما تبدیل شده است. توجه به این نکته ضروری به نظر می رسد که تحولات سیاسی در اروپای شرقی باعث تغییرات اساسی در ساختار قیمتی بازار فولاد ایران و سودآوری شرکت های تولیدی می شود