تأثیر اختلافات بازار داخلی و بازار خارجی آهن بر روی قیمت محصولات فولادی

در روزهای پایانی هفته گذشته شاهد ثبات قیمت‌ها در بازارآهن بودیم و در بخش‌های کوچکی از آن نیز شاهد کاهش قیمت‌ها بودیم. این اتفاق باعث شد فعالان بازار فولاد به دنبال عوامل تأثیرگذار بر نرخ گذاری آهن آلات مختلف باشند. 

از اصلی‌ترین عوامل افزایش یا کاهش قیمت‌ها در بازارآهن قیمت ارز است که طبق آخرین خبرها نرخ دلار در بازارآزاد در حدود 30 هزار و 500 تومان معامله می‌شود و شایان ذکر است که در یک ماه اخیر شاهد افزایش 2هزار و 630 تومانی آن بوده‌ایم.

بررسی نرخ آهن آلات در روزهای گذشته

در هفته گذشته قیمت اهن‌الات با نوسانات کاهشی و گاه ثبات قیمت همراه بود و با پایان هفته این نوسانات آرام گرفت، به طوری که قیمت روز میلگرد در غالب شرکت‌ها ثبات داشت. در یک بررسی کلی قیمت میلگرد در یک ماه اخیر با نوسانات نزولی همراه بود به طوری میلگرد سایز ۱۴ آجدار در بازه ۱۷ هزار و ۹۶۶ تومان الی ۱۸ هزار و ۶۹ تومان در نوسان بود که گویای کاهش ۱۰۳ تومانی قیمت این محصول است.

نرخ روز ناودانی و قیمت نبشی نیز به طور کلی در یک ماه گذشته با کاهش قیمت همراه بود به طوری که قیمت روز نبشی در بازار آزاد در بازه ۱۹ هزار ۳۴۲ الی ۱۸ هزار و ۸۹۱ تومان در نوسان بود که بیانگر کاهش ۴۵۱ تومانی نرخ این محصول است، اما به‌طور کلی روز پنجشنبه کلیه شرکت‌ها قیمت نبشی و ناودانی را ثابت اعلام کردند.

قیمت انواع لوله‌های داربستی، صنعتی و گازی و...، همچنین قیمت روز پروفیل نیز مانند سایر مقاطع فولادی ثابت اعلام شدند، گفتنی است در یک ماه گذشته این محصولات نیز روند کاهشی محدودی داشتند به طوری که نوسان قیمت پروفیل با ضخامت ۲ در بازه ۲۶ هزار و ۱۴۰ تومان الی ۲۵ هزار و ۵۱۴ تومان بود که بیانگر کاهش ۶۲۶ تومانی این محصول بود.

برآیند کلی از اوضاع بازار آهن و فولاد با توجه به نرخ شمش ۵۵۰ دلاری ایران و دلار ۲۴ هزار و ۷۰۰ تومانی نیمایی، نشان از حفظ قیمت‌های فعلی و حتی کاهش قیمت‌ها دارد، اما درواقع آنچه در جریان است حمایت بورس کالا به عنوان نهادی اثرگذار، از قیمت‌های فعلی و کُندکردن روند نزول قیمت‌ها است به طوری که بورس کالا با تغییر فرمول‌های قیمتگذاری در صدد خرید زمان به امید صعود مجدد قیمت‌های جهانی است.

قیمت تیرآهن نیز مانند اکثر محصولات فولادی ثبات نسبی داشت به طوری که غالب شرکت‌ها تیرآهن کیلویی را ثابت اعلام کردند و در بخش شاخه‌فروشی نیز جز یکی دو مورد، مابقی شرکت‌ها تغییری نداشتند.

اما واقعیت بازار گویای چیز دیگری است، با احتساب نرخ شمش ایرانی و نرخ دلار نیمایی که اساس و ملاک ستاد تنظیم بازار است و با در نظر گرفتن تخفیف ۵ درصدی، نرخ پایه شمش ۱۳ هزار و ۵۰۰ تومان و میلگرد نیز حدود ۱۶ هزار الی ۱۶ هزار و ۵۰۰ تومانی باید باشد، اما عرضه‌کنندگان نرخ دلار را وقعی نمی‌دانند و تمایلی هم به کاهش قیمت‌ها ندارند.

تا پیش از کاهش قیمت‌های جهانی تعیین قیمت محصولات فولادی در بازار داخل براساس پارامترهای ذکرشده بود اما در حال حاضر به نظر می‌رسد تمایل چندانی برای پیروی از این قاعده دیده نمی‌شود.

اختلافات بازار داخلی و بازار خارجی 

یکی از مواردی که در هفته‌های اخیر خبرساز شد و در تحلیل‌های پیشین نیز به طور مفصل بدان پرداخته شد وضع عوارض صادراتی برای تنظیم بازار داخلی پس از وقوع جنگ روسیه و اوکراین بود که در همان ابتدا به افزایش قیمت جهانی محصولات فولادی منجر شد.

گفتنی است وضع عوارض نه‌تنها در ایران بلکه در بسیاری از کشورها نیز رخ داد. در همین زمینه احسان سلطانی اقتصاددان اظهار کرد: 

به دنبال وقوع جنگ بین این دو کشور که صادرکنندگان بزرگی در زمینه مواد غذایی و فولاد به شمار می‌روند، افزایش قیمت این محصولات در بازارهای جهانی اتفاق افتاد که وزارت صمت را برای تعیین عوارض صادراتی با هدف تنظیم بازار داخلی، برانگیخت.

وی در ادامه بیان کرد: با اینکه وضع عوارض با هدف تنظیم بازار داخلی انجام شد، اعترضات واحدهای فولادی را برانگیخت که نتیجه آن تعدیل و بعضا حذف ضرایب بود.

در همین زمینه علی‌محمد زمانی نیز اظهار کرد:

 برخی سیاستگذاری‌های دولت از ابتدای سال صادرات فولاد ایران را با محدودیت‌هایی روبه‌رو کرد که در کنار بالارفتن هزینه تمام شده محصولات تولیدشده، فولادسازان را دچار فشار چندبرابری کرد که درنهایت موجب کاهش صادرات و رقابت در بازارهای جهانی شد.

وی در ادامه افزود: از ابتدای سال که با افزایش نرخ سوخت و انرژی و همچنین نرخ مواد اولیه مواجه بودیم، مصوبه عوارض صادراتی نیز مزید بر علت شد تا آسیبی جدی بر صادرات فولاد کشور وارد شود، اگرچه اثر چنین مصوبه و سیاستی در ماه‌های آینده بیشتر نمایان می‌شود.

این فعال صنعتی ضمن اینکه وضع عوارض صادراتی را ابزار تنظیم بازار دانست، بیان کرد: باید از این سیاست و ابزار زمانی که میزان تقاضا از تولید بالاتر باشد، استفاده کرد. به‌طوری‌که با تحدید صادرات فولاد، در صدد کاهش نرخ محصول در بازار داخلی برآمدند اما وضع عوارض صادراتی در شرایطی تصویب شد که ما نه تنها کمبود داخلی نداشتیم بلکه با مازاد تولید نیز روبه‌رو بودیم.

زمانی همچنین تأکید کرد: تعیین قیمت محصولات فولادی در بازار داخلی از صادرات محصولات تولید شده در این زنجیر اثر نمی‌پذیرد و برهمین اساس نمی‌توان صادرات را عامل گرانی محصولات داخلی به شمار آورد.

مدیرعامل شرکت صبافولاد زاگرس در ادامه تصریح کرد: 

در هفته‌های اخیر کف قیمتی محصولات فولادی در بورس کالا افزایشی بوده است و این در شرایطی است که تولیدکنندگان در برخی مواقع محصولات خود را زیر قیمت بورس کالا به فروش می‌سانند.

در پایان گفت‌وگو زمانی گفت:

از دست رفتن فرصت صادرات تولیدکنندگان و افزایش قیمت‌ها در بازار داخلی از جمله پیامدهای سیاست‌گذاری‌های اشتباه دولت در بحث صادرات است. 

ابوذر انصاری نیز در این‌باره اظهار کرد: 

تنظیم بازار تحت تأثیر عوارض صادراتی بود و متاسفانه آنطور که طبق انتظار برنامه‌های تنظیم بازار پیش نرفت و همانطور که مشخص است حتی با افت قیمت‌های جهانی ایران همچنان با قیمت‌های بالا در بورس کالا مواجه است.