در هر بازاری یک سری اصطلاحات وجود دارد که برای ورود آن باید حتماً معنی آنها را بدانید تا بتوانید در آن موفق باشید؛ بازار آهنآلات نیز از امر مستثنی نیست و دارای اصطلاحات مربوط به خود است. در ادامه این مطلب به معرفی 24 اصطلاحات رایج در بازار آهن، اشاره شده است.
در ادامه با اصطلاحات رایج دنیای فولاد به طور مفصل و دقیق آشنا می شویم. با ما همراه باشید.
طبق نظر کارشناسان آهنپرتال:
"بازار آهنآلات نیز مانند همه بازارهای دیگر دارای اصطلاحات مختص به خود است. برای فردی که بهتازگی وارد این بازار بزرگ میشود بهتر است تا با اصطلاحات رایج در آن آشنا باشد تا به شخصی خبره و توانا در این بازار تبدیل شود."
آهن خام، یکی از محصولات صنعت بوده و از آلیاژهای آهن به شمار میآید. این محصول دارای درصد کربن بسیاری است به گونهای که حدود 3.5 تا 5 درصد وزن اسمی آن را کربن تشکیل میدهد. آهن خام با دو روش کوره بلند و روش قوس الکتریکی و در انواع سفید، خاکستری و نیمه خاکستری تولید میشود.
آهن اسفنجی، نیز یکی از اصطلاحات آهنآلات به حساب میآید. این اصطلاح که به آهن احیای مستقیم نیز شناخته میشود، با حذف اکسیژن موجود در سنگ آهن به دست میآید؛ در طی فرآیند احیای مستقیم بهدلیل حذف اکسیژن، سنگ آهن به شکل کروی تبدیل شده و مانند اسفنج، دارای سوراخهایی در سطح خود هستند، این شکل ظاهری خاص باعث نامگذاری آن به آهن اسفنجی است.
اسلب، یکی از فرآوردههای فولادی است که به آن تَختال نیز گفته میشود؛ این محصول از فرآیند نورد شمش تولید خواهد شد. اسلب، یک محصول میانی در صنعت فولاد است که بر خلاف محصولات دیگر مانند بلوم و بیلت، مربعی نبوده و به صورت سطح مقطع مستطیلی تولید میشود. تَختال معمولاً دارای عرض 650 تا 2000 میلیمتر، ضخامت 200 تا 250 میلیمتر و طول 4 تا 12 است.
آهن قراضه، یکی از اصطلاحات رایج در بازار آهنآلات است. آهن قراضه یا همان ضایعات آهن، دورریزهای حاصل از پروفیلهای آهنی است که قابل بازیافت هستند. برای استفاده مجدد، آهن را به کارخانههای ذوبآهن و فولاد منتقل کرده تا در کوره آب شده و دوباره به محصولات مورد نظر تبدیل شوند.
سنگ آهن، در واقع نوعی سنگ با رگههایی از آهن است که از معادن استخراج میشود، سپس آن را فرآوری و خالصسازی کرده و برای تولید انواع فلزات استفاده میشود. سنگ آهن را میتوان از فراوانترین سنگهای فلزی در سطح کره زمین دانست.
سنگ آهک، نیز یکی از اصطلاحات رایج در بازار آهنآلات است که باید آن را بدانید. این سنگ از جمله سنگهای رسوبی بوده که از رسوب مواد در دوران گذشته و در روی زمین ایجاد میشود.
بلوم یا همان شمشه، همان بیلت بوده و بههمیندلیل این دو را در یک دسته قرار میدهند. Bloom، دارای عرض بیش از 15 سانتیمتر یا سطح مقطع بزرگتر از 230 سانتیمتر مربع است.
شمش، یکی از اصطلاحات رایج در بازار آهنآلات است که خیلی زیاد به گوش شما خورده است. شمش دارای سطح ذوزنقهای بوده و طول هر شاخه آن در بیشترین مقدار به دو متر میرسد. شکل ظاهری ذوزنقهای آن به حمل و جابهجایی آن کمک کرده است.
بیلت، که آن را به عنوان شمشمال میشناسند، نسبت به شمش طول بیشتری دارد. شمشمال از محصولات میانی نورد فولاد بوده و سطح مقطع آن از 225 سانتیمتر مربع کوچکتر است.
بندیل، ورقهای فلزی و یا پلاستیکی است که دور تعداد مشخصی از میلگرد پیچده میشود. استفاده از بندیل، یکی از سادهترین و ارزانترین روشها برای بستهبندی میلگرد است که بیشتر کارخانهها از آن استفاده میکنند.
خاموت، نیز از اصطلاحات آهنآلات است که حتما اسم آن به گوش شما خورده است. در واقع خاموت یا همان میلگرد عرضی، شاخهای میلگرد است که خم شده و میلگردهای طولی را احاطه کرده است؛ وظیفه اصلی خاموت مقاومت در برابر نیروهای برشی و پیچی است. قیمت میلگرد خاموت را در این قسمت میتوانید مشاهده کنید.
فولاد کربن یا همان فولاد ساده کربنی، طیف زیادی از فولادها است که کربن، اصلیترین عنصر آلیاژی آن است. در فولاد، علاوه بر کربن عنصرهای دیگری نیز وجود دارند؛ اما خواص فولاد به مقدار کربن بهکاررفته در آن بستگی دارد.
فولاد اندود، فولادی است که از طریق فرآیند گالوانیزاسیون پوشش داده شده است؛ این فرآیند به کمک روشهای گالوانیزه داغ یا الکتروگالوانیزه انجام خواهد شد و یک لایه از عنصر، جهت محافظت در برابر خوردگی، روی فولاد قرار میگیرد.
در کارخانجات مختلف، برای ذخیرهسازی و حمل ورقهای مختلف از جمله آلومینیومی، فولادی، کاغذی و غیره، آنها را پیچیده و به صورت کلاف در میآورند که در اصطلاح به این کار، کویل، گفته میشود.
ورق برش خورده، یکی از ورقهای فولادی که دارای کاربرد صنعتی و ساختمانی است. این نوع ورق با توجه به درخواست مشتری به ابعاد و اندازه مشخص برش داده میشود. برای تولید ورق برشی، تختال فولای تحت حرارت بالا، نورد خواهد شد؛ این حرارت باعث میشود از ضخامت کم شده و به عرض آن اضافه شود.
ورق فابریک، نیز یکی از اصطلاحات رایج در بازار آهنآلات است. این نوع در همان ابتدا و در کارخانه به اندازه مشخص تولید شده و بستهبندی میشود. ورق فابریک، نسبت به ورق برش خورده، دارای اندازه دقیقتری است.
ورقهای فولادی، که در بازار وجود دارد به دو روش نورد گرم و نورد سرد تولید میشوند. ورقهایی که با روش نورد سرد ساخته میشوند با عنوان، ورق نورد سرد، شناخته میشوند. این ورقها که به ورق روغنی معروف هستند، از ویژگیهای شیمیایی و مکانیکی خاصی برخوردار هستن و ظرافت و دقت بیشتری دارد. قیمت ورق روغنی که در صنایع کاربرد زیادی دارد، به دلیل فرآیند تولید، بیشتر از سایر ورق ها است.
این ورق، با روش نورد گرم تولید میشود. ورق نورد گرم، از آن دسته محصولات فولادی است که استفاده خیلی زیادی دارد؛ این نوع را با توجه شکل ظاهری، ساخت و آلیاژ به کار رفته در آن به انواع مختلف تقسیم خواهد شد. قیمت ورق آهن سیاه که همان ورق نورد گرم است، به علت پرکاربرد بودن، مورد توجه بسیاری از صنعتگران قرار میگیرد.
یکی از محصولات کاربردی تولید شده از فولاد، پروفیل، است. این محصول، در اشکال و انواع مختلف ساخته شده و دارای کاربرد متفاوتی هستند. پروفیل را میتوان به انواع ساختمانی، صنعتی، کامپوزیتی و گالوانیزه دستهبندی کرد.
از اصطلاحات آهنآلات، کوئنچ کردن است. کوئنچ کردن، نوعی عملیات حرارتی است که در آن قطعه فولاد گرم شده تا دمای بالاتر از دمای بحرانی، با سرعت بسیار زیاد توسط موادی مانند آب نمک، حمام نمک، آب، هوای آرام و غیره سرد میشود. در این شرایط قطعه فرصت لازم برای تبدیل شدن به پرلیت یا فریت که ساختار نرم و انعطافپذیری دارند، نداشته و در نتیجه محصول نهایی کیفیت بسیار خوبی خواهد داشت.
هنگامی از یک کارخانه، آهن خریداری میشود؛ باید در کارخانه و بعد از بار زدن آن، تریلی، باسکول گردد و به خریدار اعلام شود. سپس بعد از رسیدن به مقصد دوباره در همان حالت باید تریلی دوباره باسکول شود. اختلاف وزن بین مبدا و مقصد را اختلاف باسکول، گویند.
شاید شنیدن کلمه تهاتر در اصطلاحات رایج آهنآلات برای شما جالب باشد. تهاتر، در معنی لغوی به معنی مبادله کالا به کالا است؛ اما ممکن است تهاتر آهنآلات با ملک و موارد دیگر انجام گیرد که میتواند مزایای خاص خود را داشته باشد.
تعیین وزن آهنآلات، در پروژههای مختلف بسیار مهم است. قبل از اجرای هر پروژه ساختمانسازی باید مقدار وزن آهنآلات مصرفی را محاسبه کرد؛ پس وجود جدول وزن استاندارد، میتواند تا حدود زیادی به شما کمک کرده و موجب تسریع در انجام پروژه شود. جدول وزن آهن آلات را می توانید در این قسمت مشاهده کنید.
جدول اشتال، حاوی جداولی شامل مساحت، سطح مقطع، وزن و استانداردهای دیگر از پروفیلهای فولادی است؛ این جدول برای مهندسان بسیار کاربردی خواهد بود.
سخن پایانی
بازار آهنآلات نیز دارای چندین اصطلاح خاص مربوط به خود است که در این مقاله به 25 مورد از آنها اشاره گردید. برای اینکه در این بازار پرسود موفق باشید باید حتماً اصطلاحات آهنآلات را مطالعه کنید تا بتوانید از آنها استفاده کنید.