تفاوت لوله‌های درزدار و بدون درز (مانیسمان)

از مقاطع فولادی بسیار پرکاربرد در ساختمان سازی، صنعت، پتروشیمی و… لوله‌ها هستند که بعد از تولید و عرضه، به دو بخش درزدار و بدون درز (مانیسمان) تقسیم می‌شوند. کارخانه‌های بزرگی در داخل کشور اقدام به تولید این محصولات به‌صورت درزدار یا بدون درز می‌کنند که همگی با رعایت استانداردهای داخلی و بین‌المللی تهیه و سپس در بازار عرضه می‌شوند. تفاوت لوله‌های درزدار و مانیسمان باتوجه‌به ویژگی‌های و روش ساخت هر یک متفاوت است؛ در این مقاله به بررسی تفاوت لوله‌های درزدار و بدون درز خواهیم پرداخت و فاکتور‌هایی که باعث این تفاوت‌ها هستند را شرح می دهیم، با ما همراه باشید.

طبق نظر کارشناسان گرفت:

" لوله‌های بدون درز برای اولین بار در سال 1880 تولید شدند و به‌دلیل استفاده زیادی که در صنایع مختلف داشتند، روزبه‌روز بر محبوبیت آن‌ها افزوده شد. در این بین لوله‌های درزدار را نمی‌توان نادیده گرفت، که از خمش ورق‌های فولادی شکل می‌گیرند و به‌دلیل‌اینکه مقرون به‌صرفه هستند در هر جایی می‌توان ردپایی از آن‌ها را مشاهده کرد."

لوله درزدار چیست؟

لوله‌های درزدار اولین شکل از تولید مقاطع فولادی‌ای به نام لوله هستند که از ورقه‌های فولادی و خمش آن‌ها شکل می‌گیرند. کاربرد گسترده، روش تولید به نسبت آسان و قیمت مقرون‌به‌صرفه این مقاطع فولادی باعث شده تا محبوبیت بسیاری داشته باشند و در هر جا بتوان ردپایی از آن‌ها را مشاهده کرد.

انواع لوله درزدار

در حالت کلی از خمش ورقه‌های فولادی و اتصال دو سر آن‌ها به‌هم، می‌توان لوله درزدار تولید کرد. نحوه اتصال و البته مواد اولیه مورد استفاده در ورقه فولادی، باعث ایجاد تفاوت‌هایی میان انواع این لوله‌ها شده که هر یک کاربرد و خصوصیات متفاوتی دارند.

لوله تست آب

این لوله‌ها با ph خنثی به تولید می‌رسند تا برای انتقال مایعات و آب مناسب باشند. جوشکاری دو سر ورقه فلزی در ساخت این مقاطع، با دو روش مختلف: از داخل و خارج از درز انجام می‌گیرد تا استحکام بالاتری را ایجاد کند. این لوله‌های در ضخامت‌های متفاوتی عرضه می‌شوند و همین موضوع بر قیمت لوله تست آب نیز تأثیر‌گذار خواهد بود.

 لوله گاز API

 برای استفاده در صنایع نفت و گاز، این لوله‌ها یکی از بهترین گزینه‌ها خواهد بود، چرا که مواد اولیه مورد استفاده در تولید آن‌ از استاندارد API پیروی می‌کنند. فرمولاسیون این فولاد باعث استحکام بالا در این لوله‌ها می‌شود. به سبب کیفیت بالا و کاربرد خاص، قیمت لوله API با نمونه‌های مشابه دیگر متفاوت بوده و کمی بالاتر خواهد بود.

لوله گاز خانگی

مصارف این لوله‌ها هم در مقیاس صنعتی و هم در سطح صنایع کوچک، رایج است. از آن‌ها برای انتقال گاز استفاده می‌شود و به همین منظور باید دوام و کیفیت بالایی داشته باشند. قیمت لوله گاز خانگی با توجه فاکتور‌هایی مانند سایز یا طول آن می‌تواند متغیر باشد و با توجه به کاربری مورد انتظار، لازم است محصول مناسبی را انتخاب کنید.

لوله جدار چاه

انتقال سیالات از اعماق چاه بر روی سطح و حفاظت از دیواره‌ها چاه در حال احداث دو کاربرد اصلی برای این مقاطع فولادی است. یکی از مشخصات فیزیکی این محصول، وجود شیار‌هایی بر روی بدنه آن است که برای انتقال آب از سفره‌های زیر زمینی مورد استفاده خواهند بود. قیمت لوله جدار چاه با توجه به مشخصات فیزیکی و برند سازنده آن متفاوت است و در زمان خرید باید به این موضوع دقت کافی داشته باشید.

لوله گالوانیزه

این لوله‌ها استحکام بالایی در برابر خوردگی و پوسیدگی دارند که به‌دلیل پوشش روی و ترکیبات آهنی است که بر روی سطح فولادی اجرا می‌شود. دو نوع آهنی و فولادی از این محصول به تولید می‌رسند که ویژگی‌های متفاوتی نیز دارند. قیمت لوله گالوانیزه با توجه به کیفیت پوشش روی، ضخامت لوله، طول آن و مشخصات فیزیکی دیگر مشخص می‌شود.

لوله داربست

عمده کاربرد این لوله در صنایع ساختمانی است و برای دست‌یابی به نقاطی از سازه که کم‌تر در دسترس هستند. کیفیت و نحوه اتصال آن‌ها به یکدیگر بسیار اهمیت دارد، چرا که می‌توانند باعث ایجاد خسارت جانی و مالی بسیاری شوند. قیمت لوله داربست در شاخه‌های 3 و 6 متری متفاوت هستند و عوامل دیگری مانند وزن هم بر بهای آن اثر‌گذار خواهند بود.

لوله اسپیرال

روش تولید متفاوت در این مقاطع فولادی باعث تمایز آن‌ها با دیگر انواع لوله‌های درزدار شده است. شکل مارپیچی نقاط جوش در این لوله‌ها باعث شده، مزیت تحمل وزن بالا را دارا باشند. این لوله‌ها در سایز 8 تا 120 اینچی عرضه می‌شوند و قیمت لوله اسپیرال با توجه به سایز و مشخصات ابعادی دیگر آن مشخص می‌شود.

لوله مبلی

از روش تولید نورد سرد، در ساخت این مقاطع فولادی استفاده می‌شود و ورق‌های روغنی به‌عنوان مواد اولیه آن‌ها به‌کار می‌روند. وزن سبک و مقاومت بالای این لوله‌ها باعث شده تا در صنایع اتومبیل‌سازی یا تولید لوازم‌خانگی از آن‌ها استفاده شود. قیمت لوله مبلی نیز همانند دیگر لوله‌ها با توجه به مشخصات فیزیکی آن مشخص می‌شود.

لوله بدون درز چیست؟

همان‌طور که از نام این لوله‌ها پیداست، هیچ‌گونه درز یا جای جوشی رو بدنه آن‌ها وجود ندارد و کاملاً به شکل یکدست تولید می‌شوند. عدم وجود نقاط اتصال یا جوش بر روی آن‌ها باعث شده تا استحکام بالا و در نتیجه طول عمر بالایی داشته باشند.

لوله مانیسمان

مانیسمان، نام دیگری برای لوله‌های بدون درز است که در رده‌های مختلفی از 20 تا 160 به تولید می‌رسند. در ساخت این مقاطع فولادی استاندارد‌های مختلفی وجود دارد که مشخص‌کننده ضخامت یا رده آن‌ها هستند. قیمت لوله مانیسمان با‌توجه به این‌که بر طبق چه استانداردی تولید شده یا عوامل دیگری مانند وزن، مشخص می‌شود.

تفاوت‌های لوله‌های درزدار و مانیسمان

در این بخش از مقاله، به بررسی تفاوت لوله‌های درزدار و مانیسمان خواهیم پرداخت:

شیوه تولید

اصلی‌ترین تفاوت میان این دو نوع لوله، در واقع روش تولید آن‌ها است. لوله‌های مانیسمان از بیلت‌های استوانه‌ای ساخته می‌شوند که در آن‌ها سوارخی ایجاد شده و در طی چند فرآیند شکل نهایی را به خود خواهند گرفت.

اما، لوله‌های درزدار روش تولید کاملاً متفاوتی دارند و از نورد ورق‌های فولادی به روش گرم یا سرد و شکل دهی آن‌ها تولید می‌شوند. در نهایت برای اتصال دو سر ورق فولادی به هم، از روش‌های مختلف جوش استفاده می‌شود.

استاندارد تولید

استاندارد‌هایی که برای تولید لوله درزدار مورد استفاده هستند، شامل: DIN2441 و  DIN 2440می‌شوند. لوله‌های مانیسمان نیز با پیروی از استاندارد‌ها ASTM و API 5I تولید و عرضه می‌شوند.     

تفاوت ظاهری

لوله‌های درزدار  در هر نوعی که باشند، نقاط اتصال و جوش را می‌توان بر روی آن‌ها مشاهده کرد، چرا که از اتصال سر و ته یک ورق فولادی تولید می‌شوند. لوله‌های مانیسمان اما، هیچ گونه درز یا راه نفوذی به جز قسمت ورودی و خروجی آن‌ها، نخواهند داشت و در سطوح داخلی یا خارجی از نمونه درزدار، بسیار صاف و صیقلی‌تر خواهند بود.

کاربردها

لوله‌های مانیسمان، به‌دلیل بدنه یکپارچه‌ای که دارند، استحکام بالای خواهند داشت و در شرایطی که نیاز به تحمل فشار یا دمای‌های بالا باشد، گزینه‌های بهتری هستند. لوله‌های درزدار نیز برای انتقال سیالات در دما‌های پایین‌تر و با فشار پایین قابل استفاده خواهند بود. لوله‌کشی گاز‌ یا آب خانگی مثال مناسبی برای کاربرد لوله‌های درزدار است.

سایز (اندازه دندانه)

لوله‌های مانیسمان، در سایز محدودیت دارند و تنها تا رده 20 اینچی قابل تولید خواهند بود. لوله‌های درزدار اما در هر سایزی قابل تولید و عرضه خواهند بود و قطر آن‌ها تا 100 اینچ نیز متغیر است.

قطر و ضخامت دیواره

از نظر قطر و ضخامت، به دلیل روش تولید لوله‌های مانیسمان، اصولاً قطر و ضخامت‌های کم‌تری به نسبت لوله درزدار خواهند داشت. اما مزیتی که لوله‌های بدون درزدارند این است که قابلیت خمش و انبساط بسیار بیش‌تری به نسبت نمونه درزدار خواهند داشت و عدم وجود نقاط اتصال بر روی بدنه لوله‌های مانیسمان دلیل این تفاوت است.

قیمت

تفاوت در کاربرد‌ها، روش تولید و شکل ظاهری باعث شده‌ تا لوله‌های درزدار و مانیسمان از نظر قیمتی بسیار بایکدیگر متفاوت باشند. در واقع لوله‌های مانیسمان از نظر مواد اولیه و روش تولید هزینه‌های بیش‌تری را نیاز خواهند داشت و طبیعتاً این موضوع بر قیمت لوله نیز موثر خواهد بود و با قیمت بالاتری معامله می‌شوند.

برندهای تولیدکننده لوله‌های درزدار و بدون درز

معروف‌ترین برند‌های تولید کننده لوله مانیسمان در کشور، کارخانه دقیق کاوه، ساوه، اهواز، پروفیل فولادی اصفهان هستند که تولیدات با کیفیتی در این حوزه به بازار ارائه می‌دهند.

لوله‌های درزدار نیز در داخل کشور توسط شرکت‌های مختلفی تولید می‌شوند، اما خوش‌نام‌ترین آن‌ها کارخانه‌های لوله سازی اهواز، پروفیل ساوه، درپاد تبریز و نورد سمنان هستند.

سخن پایانی

مقایسه لوله‌های درزدار و بدون درز با توجه به روش تولید، مواد اولیه مورد استفاده، ابعاد و موارد دیگر نشان می‌دهد که کارایی این دو نوع بسیار با هم متفاوت خواهند بود. از این رو در زمان نیاز سنجی برای تهیه لوله‌های مورد نیاز برای پروژه بهتر است به تفاوت‌ لوله‌های درزدار و مانیسمان دقت کافی را داشته باشید. از آنجاکه تمامی انواع لوله های ذکر شده در این متن، کاربردهای مخصوص و زیادی در صنایع مختلف دارند، شناخت مشخصات و تفاوت هریک با دیگری، می‌تواند کمک کند تا برای پروژه‌های خود بهترین انتخاب را داشته باشید.